Coca-Cola Schotland is om. Keerde het zich in eerste instantie nog tegen plannen van de Schotse regering om een statiegeldregeling in te voeren voor lege PET-flessen, nu is het frisdrankbedrijf om en ondersteunt het de plannen. In Schotland wordt gesproken van ‘een enorme U-bocht’. Uit onderzoek van Greenpeace blijkt namelijk dat Coca-Cola in eerste instantie vastbesloten was om te vechten tegen statiegeld. Milieu-activisten beschuldigden Coca-Cola Schotland ervan dat het dwars lag vanwege kosten en logistiek gedoe.
Plastic Heroes
In Nederland staan de zaken er anders voor, maar niet veel anders. We hebben hier wel een statiegeldregeling voor PET-flessen, maar die staat al zo’n 15 jaar ter discussie. De verpakkende industrie wil er namelijk van af. Bedrijven als Vrumona, Spadel en – de allergrootste in het veld – Coca-Cola Enterprises laten zich vertegenwoordigen door het Afvalfonds Verpakkingen. En uit die hoek komt ook het initiatief Plastic Heroes, dat zich richt op het verzamelen van plastic door de gemeenten. De frisdrankindustrie wil dat alle plastic flessen – dus ook de flessen die nu via het emballage-apparaat terugkomen – worden ingezameld met Plastic Heroes. ‘We moeten de consument daar niet mee lastig vallen’, is een argument dat het Afvalfonds daarbij laat horen. Ook maakt de industrie vaak melding van projecten, pilots, zoals Schoon Belonen, waaruit de goede wil van de verpakkers moet blijken.
Plastic Soup Surfer
Maar verschillende partijen zeggen dat Plastic Heroes niet werkt. Dat zegt ook Marijn Tinga (foto rechts), iemand die op de bres staat voor het statiegeldsysteem, sterker nog, iemand die met een uitputtende stunt aandacht heeft gevraagd voor een uitbreiding van de statiegeldregeling naar kleine flesjes. Tinga, die zichzelf ‘Plastic Soup Surfer’ heeft gedoopt, surfte in september vorig jaar van Nederland naar Engeland en haalde meer dan 50 duizend handtekeningen op die hij op 14 februari aanbod in de Tweede Kamer. Doel: statiegeld op kleine flesjes. Tinga zegt dat het recyclingpercentage van Plastic Heroes veel te laag is en dat het bovendien prima naast een statiegeldregeling kan bestaan.
Raamovereenkomst
De industrie telt voorlopig zijn knopen, herhaalt elke keer het mantra van Plastic Heroes en wacht op aanvullend onderzoek naar statiegeld op kleine flesjes en blikjes dat gelast is door staatssecretaris Dijksma. Voorlopig kan het statiegeldsysteem niet worden afgeschaft omdat de industrie niet heeft voldaan aan alle prestatiegaranties die zijn afgesproken in ‘Raamovereenkomst 2’. Die is geldig tot en met 2022. Dit jaar komt er weer een evaluatie van die overeenkomst.
Hoofdpijn
De vraag is echter wel waarom de frisdrankconcerns – ondanks de gevreesde kosten en logistieke hoofdpijn – niet bereid zijn om de sprong voorwaarts te maken. In het specifieke geval van Coca-Cola kiest ‘afdeling’ Schotland voor statiegeld en doet Nederland er alles aan om onder statiegeld uit te komen. Waarom? En dan is er altijd nog de reputatievraag. Het grote publiek, – ook – in Nederland, wil het milieu sparen. Ziet Coca-Cola in het luisteren naar die consument dan ook niet een potentiële reputatiebooster?
Acceptabel
Coca-Cola antwoordt dat de inzamelsystemen van afval per land verschillend zijn georganiseerd. ‘Vandaar dat in ieder land bekeken moet worden welke methode voor inzameling het meest effectief is. Hierbij zullen wij altijd streven naar een eenduidig systeem voor een land waarmee zoveel mogelijk herbruikbaar materiaal ingezameld wordt, tegen acceptabele maatschappelijke kosten.’
Vervolg statement Coca-Cola onder afbeelding
Verslechtert
De woordvoerder van Coca-Cola hier zegt dat in Schotland, in tegenstelling tot Nederland, vandaag de dag nog geen goed werkend inzamelingssysteem voor afval is. ‘Een situatie die zelfs verslechtert en niet langer houdbaar lijkt. Dit heeft ons ertoe gebracht om naar voren te stappen en samen met partners het Schotse systeem voor afvalinzameling tegen het licht te houden en mogelijk te vervangen door een nieuw systeem voor goede en effectieve afvalinzameling in Schotland. Statiegeld op drankverpakkingen zou hier onderdeel van kunnen zijn.’
We willen ervanaf
Waarom dat dan voor Nederland geen goed idee is? Volgens Coca-Cola omdat de situatie hier anders is. We hebben hier immers Plastic Heroes en ook het initiatief Schoon Belonen wordt weer genoemd. ‘We zien hoge inzamelingscijfers in Nederland voor alle ingezamelde afvalstromen.’ De woordvoerder zegt dat Coca-Cola zich dan ook niet vóór of tegen statiegeld verklaart. ‘Wij willen samen met alle betrokken partijen toewerken naar één systeem voor inzameling van zo veel mogelijk herbruikbare materialen.’ Het is een vaker gehoorde reactie die erop duidt dat de frisdrankindustrie, Coca-Cola voorop, nog altijd van statiegeld af wil.
