Decathlon mag een televisiecommercial - van Franse makelij - voor het ‘easybreath snorkelmasker’ niet meer uitzenden. Dat zegt de Reclame Code Commissie (RCC) in een beslissing van 5 juli jl. Het gaat om een ‘aanbeveling voor zover nog nodig’. De Decathlon-commercial wordt inmiddels namelijk niet meer uitgezonden op televisie, noch online ondersteund. Wie de commercial nu nog wil zien, moet daar zelf actief naar op zoek.
‘Lekker kijken’
In de commercial is te zien hoe een jongetje, onder water, met zijn armen over elkaar, staat te kijken naar de groep meisjes of jonge vrouwen terwijl zij gymnastiek doen. De voice-over luidt op dat moment: ‘lekker kijken, lekker ademen’. In beeld verschijnt aan het einde de tekst ‘vanaf 10 jaar’ en in een tag-on is tenslotte de vader te zien die met het snorkelmasker uit een Decathlon-winkel loopt, terwijl de voice-over zegt: ‘Ook, uh, voor volwassenen, de easybreath, koop ‘m nu in één van onze Decathlon-winkels’. Zie de commercial hieronder.
Seksueel misbruik
De RCC ontving een klacht van iemand die de commercial ‘uiterst ongepast’ vindt. ‘De commercial druist in tegen algemene normen en waarden.’ Bovendien zegt klager het respectloos te vinden tegenover mensen die op enige manier slachtoffer zijn van (seksueel) misbruik. Voyeurisme zou in de uiting worden gepresenteerd als iets onschuldigs. Maar volgens klager kan ongevraagd en onvrijwillig begluurd worden zeer ernstige gevolgen hebben.
Schattig
Zo heeft Decathlon de commercial niet bedoeld, zegt het in het verweer. Eerder als geestig en onschuldig. Zo is de commercial door kijkers en het testpanel ook ontvangen. Als ‘schattig’ zelfs. Decathlon: ‘De vrouwen worden ook niet op een seksuele wijze getoond. We zien verder ook geen enkel verband met slachtoffers van (seksueel) misbruik.’
Aansporing
De RCC beslist echter dat de reclame-uiting in strijd is met het bepaalde in artikel 2 Nederlandse Reclame Code (NRC): ‘Reclame dient in overeenstemming te zijn met de wet, de waarheid, de goede smaak en het fatsoen.’ RCC beveelt Decathlon voor zover nodig aan om niet meer op een dergelijke wijze reclame te maken. Ook al is de ondertoon humoristisch, dat neemt volgens de RCC niet weg dat in de commercial ‘op onverholen wijze’ een vorm van gebruik van het snorkelmasker wordt getoond die mensen kan aansporen het product te gebruiken teneinde anderen ongemerkt en langdurig onder water te begluren.
Onder dit artikel vallen o.a. de bepalingen uit de Richtlijn Audiovisuele Mediadiensten dat reclame niet de menselijke waardigheid mag aantasten en dat reclame geen vorm van discriminatie op grond van geslacht, ras of etnische afstamming, nationaliteit, godsdienst of levensbeschouwing, handicap, leeftijd of seksuele geaardheid mag bevatten of bevorderen.
Kijken naar billen
Het pleidooi van de RCC: ‘Van de commercial gaat ook het signaal uit dat dergelijk gedrag normaal en aanvaardbaar is. Dat laatste wordt nog versterkt doordat in de tag-on wordt gezegd ‘Ook, uh, voor volwassenen’. Het product wordt in de onderhavige televisiecommercial dus gepresenteerd als geschikt voor zwembaden om daar ongemerkt langdurig onder water te kijken naar de billen van bewegende meisjes en vrouwen. Het aanprijzen van een product als zijnde geschikt om anderen onder water te begluren, waarbij sprake is van een seksuele component, gaat naar het oordeel van de Commissie de grens van hetgeen naar huidige maatschappelijke opvattingen aanvaardbaar moet worden geacht te buiten, ook indien dit gebruik als humoristisch bedoeld voorbeeld wordt uitgebeeld.’
