Beterschap

Op 3 december jl meldde AkzoNobel dat topman Ton Büchner terugkeert na bijna 3 maanden ziekte. Op 18 september jl meldde AkzoNobel dat Büchner, sinds april in functie, kampt met oververmoeidheid en daarom tijdelijk verlof neemt. "Ceo's zijn soms net mensen", zei een woordvoerder van het bedrijf. "Hij heeft te veel hooi op zijn vork genomen en moet even een stap terug doen." De zegsman benadrukte dat Büchner geen ernstige ziekte heeft. Sindsdien daalde de koers vijf keer harder dan de AEX. De marktwaarde daalde bijna 1,6 miljard euro.

Had AkzoNobel een alternatief? Feit is dat in de wereldgeschiedenis vele grote leiders anders communiceerden over hun ziekte, namelijk niet. En dan betreft het niet alleen de bazen van erkend gesloten regimes als Rusland, China of Vaticaanstad. Yale-professor Robins beschrijft in “When Illness Strikes the Leader” (1995) hoe erkende grootheden als de Amerikaanse president Roosevelt, de Britse premier Churchill en de Franse president de Gaulle op het eind van hun loopbaan fysiek niet meer in staat waren hun functie naar behoren te vervullen, maar hierover niets loslieten. Nadien deed François Mitterand, president van Frankrijk van 1981 tot 1995, zijn bijnaam de Sfinx eer aan door structureel (vanaf 1981!) te zwijgen over zijn (slechte) gezondheid. Pas na zijn dood durfde zijn lijfarts dr Gubler dit in detail te beschrijven in “Le Grand Secret” (1996). Vers in het geheugen ligt hoe Apple’s Steve Jobs de wereld jaren in het ongewisse liet over zijn ernstig verslechterende gezondheid, totdat hij de dood nagenoeg in de ogen keek. Nog deze zomer liet Google’s CEO Larry Page verstek gaan bij enkele belangrijke publieke meetings met het excuus “dat hij zijn stem kwijt was”. Deze zomer gaf het Chinese politbureau gene commentaar op de onverklaarde tijdelijke afwezigheid van China’s hoogste baas, president Xi .

Dit najaar weersprak het Kremlin geruchten dat president Poetin ziek zou zijn, ondanks dat Poetin zich steeds minder in het openbaar vertoont en verschijnselen van rugklachten demonstreert.

Dergelijke zwijgzaamheid leidt in alle gevallen tot speculatie in de media. Maar die speculatie is er ook als openheid wordt betracht zoals AkzoNobel deed. Een visionaire analist van ING wist in oktober al zeker dat Büchner moest opstappen: “Vertrek Büchner lijkt onvermijdelijk”.

Ad Scheepbouwer stapte op als columnist bij het FD omdat hij niet mocht publiceren hoezeer hij zich distantieerde van roddeljournalistiek die hij in zijn FD ontwaarde in het artikel: “Omgevallen. De dag dat Akzo Nobel zijn zieke CEO ‘kwijt’ was. Een reconstructie.”. Scheepbouwer pleit voor discretie: “Dat paparazzi zich daar niets aan gelegen laten liggen en juist bij voorkeur achter de gordijnen kijken is een fact of life. Maar van een kwaliteitskrant als het FD mag je verwachten dat het zich daar verre van houdt.“

Dus ja, Büchner had met AkzoNobel het (liegende) voorbeeld kunnen volgen van enkele van de grootste leiders in de wereldgeschiedenis. Daarentegen koos het bedrijf de lijn die het onder leiding van Hans Weijers al jaren heeft ingezet: heldere communicatie over goed, en slecht nieuws. De transparantie van AkzoNobel wordt al jaren erkend in diverse rankings, en bracht ze vorig jaar nog de FD Henri Sijthoff-prijs voor de beste financiële verslaggeving. Toch is transparantie alleen niet genoeg om de markt te overtuigen: zolang AkzoNobel geen strategie communiceert zal de koers lijden.