Door Maarten Spaans
Een interessante visie van hoogleraar accountancy Marcel Pheijffer in het FD afgelopen weekend; echte leiders hebben geen adviseurs nodig. Zij ruimen gewoon zelf de troep op die voor hen is achtergelaten. Het levert een mooie kop op, maar adviseurs wegzetten als puinruimers die proberen zaken klein te houden, miskent de rol van extern advies.
Natuurlijk kun je het niet oneens zijn met Pheijffers betoog dat het opruimen van je eigen troep de verantwoordelijkheid is van iedere Nederlandse burger, niet alleen van leiders. Net als iedere ouder, partner, collega of kind heeft een leider soms ook mensen nodig die hem of haar eraan herinneren dat achtergelaten rommel opgeruimd moet worden. Iemand die de leider er bewust van maakt dat de troep niet vanzelf verdwijnt. Of iemand die kan laten inzien dat contexten veranderen: wat in het verleden acceptabel werd gevonden, kan nu erg irriteren en in de toekomst mogelijk bepalend zijn voor het slagen van de onderneming.
Omgevingssensitiviteit
Het klopt dat moreel-ethische afwegingen, reputatie, geloofwaardigheid en lange-termijn waardecreatie terecht steeds belangrijker worden voor organisaties. De klimaatmarsen zijn daar een mooi voorbeeld van.
Huidige leiders zijn zich daar ook in toenemende mate bewust van. Maar vaak hebben leiders eenvoudigweg ook andere dingen aan het hoofd. Dat is net zo menselijk als sokken laten slingeren in de badkamer. Ook medewerkers zitten vaak vast in de cultuur en structuur van een organisatie, waardoor ze niet meer alert zijn op issues uit het verleden of het niet meer aan de orde durven stellen.
Juist dan is het fijn om ‘frisse’ externe adviseurs, woordvoerders of onderzoekers te hebben die de leiders op zaken wijzen en helpen om de troep daadwerkelijk op te ruimen. Externe adviseurs worden dus ook ingehuurd om omgevingssensitiviteit binnen te brengen. Sterke adviseurs pakken deze rol en goede leiders durven hiernaar te luisteren. Dat zorgt precies voor hetgeen wat Pheijffer beoogt en heeft dus niets te maken met containment of gebrek aan wil om transparant te zijn.
Simplificatie van complexe realiteit
Het vereist echter tijd omdat nieuwe gedrag en beleid nu eenmaal niet van de ene op de andere dag veranderen. Als de sokken zijn opgeruimd betekent dat immers niet dat er nooit meer sokken op de badkamervloer zullen achterblijven. Echte leiders weten dat. Ze weten dat ze soms een klankbord – of breekijzer – nodig hebben om hun organisaties hierin mee te nemen. Het tegendeel beweren is een simplificatie van een complexe realiteit waar niemand bij gebaat is.
Maarten Spaans is senior communicatieadviseur bij De Issuemakers
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!