Een paar weken geleden redde mijn vriend een fiets uit handen twee dievegges en haalde daarmee de voorpagina van onze lokale krant, met als kop (ik citeer) ‘Held van de Dag’. Het verslag dat volgde was een stuk gekuister dan de werkelijkheid, maar vooruit, hij had het toch maar mooi geflikt. Dankzij een snelle actie op Twitter (en natuurlijk dankzij het adequate optreden van de held) was de fiets binnen een half uur weer terug bij de rechtmatige eigenaresse. Maar het kan ook minder glorieus aflopen, zie de gevolgen van de social media actie naar aanleiding van de vechtpartij in Eindhoven.
Daar werd een jongen van 22 plotseling en zonder reden in elkaar geslagen. De politie besloot gemaakte beelden vrij te geven en vroeg het publiek het filmpje te verspreiden via Facebook. En dat gebeurde massaal! Gevolg van de publieke verontwaardiging, en tevens dilemma: verdachten worden door de samenleving als daders gezien (mede ingegeven door media als GeenStijl), en zo kan het dat volstrekt onschuldige burgers worden bedreigd voor andermans daden.
De krant (NRC next/NRC in dit geval) rapporteerde over de verschuiving die te zien is in het beleid van de politie: van meespeuren (zoals in Opsporing Verzocht) naar mee-rechercheren (die wordt volgend jaar vast als nieuw woord in de Dikke van Dale opgenomen).
Terughoudendheid is op zijn plek, zegt aan de VU verbonden rechtspsycholoog Jasper van der Kemp. Volgens Van der Kemp suggereren de beelden helderheid, maar ontbreekt de nuance van de context. En daar heeft hij een punt. Online opsporing is niet te regisseren.
Ik ben heel benieuwd naar de afwegingen van de politie; wanneer zet je social media in en deelt de politie de opvatting van Van der Kemp dat het niet te regisseren is? En zoja, neemt de politie dat risico welbewust? De politie houdt strakke leiding over het filmpje, kiest zorgvuldig wat wel en wat niet in beeld en verwijdert het filmpje onmiddellijk als verdachten zich hebben gemeld of opgepakt zijn. Hoe dan ook, in dit geval liep het uit de hand. Er zijn mensen die er niets mee te maken hebben, omdat ze leken op de getoonde verdachten, bedreigd: we spelen zelf rechtertje.
De vraag is, is er een manier waarop je social media kunt inzetten zonder dat het een soort omgekeerd project Haren XL wordt?
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!