Je neus stoten aan de gevestigde orde. Vastlopen in een moeras van onbegrip. Het onrecht voelen van de regels van het spel. Concrete ervaringen vervolgens koppelen aan visie: hoe zouden wij het willen? Wat zouden wij echt willen bereiken?
Voor de winnaars van de Van Speijk Innovatieprijs 2012 was dit de aanloop naar de oprichting van EU1, een nieuw en onafhankelijk platform voor tv-,film en videomakers. Niet zo maar een initiatief om ruimte te creëren voor nieuw talent. Nee, gelijk een game-changer volgens het juryrapport.
Ervaring gekoppeld aan een droom: als Nederlandse filmindustrie de beste van de klas worden. Content exporteren in plaats van aankopen in het buitenland. Niet meer traditionele formats hanteren: de tv-serie in 12 delen van vijftig minuten of de speelfilm van 120 minuten. Nee, juist nieuwe vormen ontdekken en uit-ontwikkelen: content voor het web, voor mobiel. Snel, kort, intensief. Met één vastomlijnde eis: een hoog kwalitatief niveau. Professionals zichtbaar hun stempel gedrukt: regie, camerawerk, acteurs. Producties waar niemand omheen kan. Maar wel innovatief, naadloos passend bij de nieuw media. Nieuwe formats: liever 10 afleveringen van 6 minuten dan 2 afleveringen van 30 minuten.
En multidisciplinair. Nieuwe media vragen om nieuwe werkvormen. Disciplines moeten ontzuilen, samenwerken, van elkaar leren, inzichten en vaardigheden samen laten smelten.
De oorsprong
Het taaie Hilversum, vier jaar geleden. Ruben Nicolai (cabaretier en nog veel meer), Waldemar Torenstra (acteur) en Marko van Kampen (communicatiespecialist en internet entrepreneur) bedenken een tv-serie. “We komen even sorry zeggen”. Een eigen aanpak van storytelling over onze overzeese geschiedenis. De AVRO enthousiast, budgetten veilig gesteld, maar dan: een netcoördinator die in z’n eentje kan beslissen wat 15 miljoen mensen op de buis mogen zien. En dus een stevige stok tussen de spaken van hun creatieve wiel steekt. Ze lopen vast, komen er niet doorheen. Er is niet genoeg plek in Hilversum voor een andere aanpak. Met die conclusie gaan ze verder. Niet bij de pakken neerzitten, doorgaan, een andere weg inslaan. Nee, niet een andere weg inslaan: een andere weg plaveien. Het heft in handen nemen. Ontevredenheid omzetten en constructief voor je laten werken. Er komt een vierde partner bij: Maarten Beucker Andreae (internet ondernemer).
Wat is het?
Wat is EU1? En wat maakt het anders? Wat maakt het innovatief?
Eén van de oprichters, Marko van Kampen, vertelt: “EU1 is een onafhankelijk platform voor de makers van bewegend beeld: professioneel gemaakte film, tv of video. Het is een platform waar de makers de baas zijn Daarom ook de leus: “The Makers Republic”. Zij bepalen wat zij er op plaatsen, en het publiek kan bepalen wat zij het waard vindt.” “De maker kan EU1 op twee manieren gebruiken. Eén als podium of kanaal om zijn werk te tonen. Dus geen selectie aan de poort door een zenderbaas. Producties zijn toegankelijk voor iedereen die naar de site gaat of via onze partners UPC en Ziggo op de daarvoor bestemde kanalen afstemt.”
“Een tweede optie voor de maker is EU1 gebruiken als bron van inkomsten. Dat kan op drie verschillende manieren. In de eerste plaats door crowdfunding, aangevuld met brandfunding: de maker plaatst een pitch, vraagt om geld voor de verdere productie, en hoopt met EU1 zijn budget aan te vullen. Hij bepaalt zelf hoeveel hij wil ophalen en wat dus de ‘vraagprijs’ is. Hierdoor lopen de biedingen sterk uiteen: een van de pitches voor een nieuwe politieserie vraagt slechts €1.750, terwijl de makers van een speelfilm minstens €50.000 wil ophalen (en daar overigens ook in geslaagd zijn). Wij brengen de pitches ook onder de aandacht van potentiële adverteerders die wij bij de productie vinden passen. Als er interesse is dan helpt die brandfunding natuurlijk mee, zoals bij de korte film “Struck by Thunder”, gesponsord door Jägermeister. Dit is de tweede mogelijke bron van inkomsten voor de maker. En tenslotte de derde, dat is de mogelijkheid van ‘TVOD’: Transactional Video on Demand. Het gaat hier om ‘pay per view’, vooralsnog via de site. De transacties kunnen ook plaatsvinden via UPC en Ziggo. Interessante optie want de toestroom van kijkers is verrassend hoog. Bij UPC gaat het om zo’n 220.000 kijkers per maand.”
EU1 als bron van inkomsten voor de maker. En zelf? Hoe moet EU1 het hoofd boven water houden?
Ook hier zet EU1 de zaken op zijn kop. Waar de traditionele uitgever de creatieve maker beloont met slechts 10% of 15% van de opbrengst, neemt EU1 genoegen met 15%. Dat betekent dat 85% van het opgehaalde geld naar de maker gaat. Of het platform daarmee de eigen continuïteit heeft gewaarborgd valt nog te bezien. De oprichters hebben zichzelf twee jaar de tijd gegeven om hier achter te komen. Geen a priori financiële doelstellingen, geen spreadsheet management. Bevlogenheid voorop. Het gaat om het bereiken van het onafhankelijke platform; of dat rendement oplevert is niet waar het om begonnen is. Ondertussen werken er vijf mensen dag en nacht aan de realisatie: drie programmeurs, een marketingmedewerker en oprichter Marko van Kampen als drijvende kracht. Ook de andere drie oprichters steken er de nodige uren in.
Interbellum
Een forse investering. Een visie over noodzakelijke veranderingen is de rechtvaardiging. Marko van Kampen: “Wij zitten momenteel in een interbellum. Tussen een periode van zestig jaar oude media en de opkomst van nieuwe media. Je ziet het in het mediagebruik: mijn ouders kijken nog naar TV, maar de jongere generaties doet alles vanaf een computerscherm. In de VS zijn ze daar verder mee. Jongeren kijken allang geen televisie meer op de traditionele manier, bij hen heerst het ‘web-klimaat’, en wij gaan ook die kant op. Uitzending Gemist, complete series gedownload, etc. De kijker bepaalt zelf wel wanneer die waar naar gaat kijken. Ik doe dat zelf ook: heb de Amerikaanse tv-serie Suits (over groot advocatenkantoor waar jonge gast zonder rechtendiploma zich doorheen bluft) op m’n laptop en kijk waar en wanneer ik wil.”
Met andere woorden: als die serie nog ‘ns door een van de Nederlandse zenders wordt gekocht en uitgezonden, dan is hij er niet meer bij als kijker.
Deze verschuiving in mediagedrag – de macht naar de consument in combinatie met het gebruik van andere media zoals laptops, tablets en smartphones – schreeuwt om nieuwe concepten. Vergelijkbaar met de opkomst van de auto-industrie: de eerste auto’s waren gebouwd als paardenkoetsen, met de bestuurder buiten op de bok in de kou. Pas later bedachten wij dat binnen zitten toch een stuk comfortabeler is. Zo ook moeten we af van de bestaande mediaconcepten die passen in een voorbije tijd waarin de TV heerste.
“Nieuwe media realiteit”
EU1 noemt dat de nieuwe media realiteit. Creatieve concepten moeten passen bij ander gebruik. Content moet korter, sneller, explosiever maar wel professioneel gemaakt. Ook de lead-time moet korter: vandaag gebeurd, vanmiddag gemaakt, vanavond beschikbaar, ook in de huiskamer. En content moet op andere wijze bij de consument terecht komen. Distributie via web is nog geen bereik. Marketing en doelgroep-denken zijn noodzakelijk om publiek op te bouwen.
Marko van Kampen: “Film en tv-makers moeten meer doelgroepgericht denken. Denken en doen als reclamemakers. Als je zelf wilt bepalen wat je maakt is dat prima, het betekent ook dat je zelf moet zorgen voor de funding. Geld komt er niet vanzelf, daar moet je moeite voor doen. En moeite is iets anders dan concessies.” Hij ontmoet de nodige weerstand als hij deze zienswijze te berde brengt. Velen in de creatieve industrie zien zichzelf als artistiek middelpunt, menen dat hun idee heilig is. En willen nog wel eens vergeten dat de bereidheid van een ander om hiervoor te betalen niet vanzelfsprekend is. Verwarren commercie met concessie. Iets doen voor een ander betekent nog niet je ziel verkopen. Ruimte bieden aan adverteerders en andere geldschieters kan juist artistieke vrijheid geven. Je hoeft je onafhankelijkheid niet te verkwanselen.
“Content Hackathons”
Visie in realiteit omzetten vergt tijd. En meerdere vormen om de energie te richten. Om de beweging in de tv- en filmindustrie los te krijgen organiseert EU1 sinds kort zogenaamde ‘content hackatons’ (een term uit de wereld van automatisering: een samenvoeging van hacking en marathons). Bijeenkomsten met het karakter van een hogedrukpan: korte tijd, hoog adrenaline gehalte, pizza en cola. Kleine groepjes interdisciplinair samengesteld: reclamemakers, cameramensen, regisseurs, acteurs, producenten. Op één avond 6 merken met een pitch, 6 tafels met 6 mensen als bezetenen aan het werk. Ideeën spuien voor een nieuwe aanpak. Web-content als uitgangspunt. Wat kun je doen in het nieuwe gebied tussen commercial, serie, film en app? Welke second-screen concepten als aanvulling op ‘platte TV’ zijn interessant om verder uit te werken? Als de ideeën aanslaan bij de merken dan ligt realisatie in het verschiet. Innovatie dus door doen. Aangejaagd door EU1. Die rol is hen blijkbaar op het lijf geschreven.
Wij zijn in Nederland niet ambitieus genoeg We zijn teveel in onszelf gekeerd, misschien klagen we ook wel te veel. “Pak de handschoen op, er zijn meer kansen om het te maken dan ooit te voren”, dat vinden ze bij EU1. Marko van Kampen: “Nederland moet weer de beste van de klas worden. De beste concepten exporteren. Een vette film- en video industrie, waar BBC, NBC en andere komen shoppen. Die ambitie moet terugkomen.” En met EU1 willen de oprichters die ambitie aanwakkeren en aanjagen. Hopelijk is hier binnen twee jaar al wat van te zien, want alleen dan blijven ze doorgaan.
Meer over innovatie in communicatie. Mocht u zelf ook aansprekende innovaties in communicatie en/of cases hebben, mail die ter beoordeling naar leovansister@brandfuel.nl
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!