Mogen Kamerleden straffeloos honderden miljoenen verkwisten?

We hebben natuurlijk al gauw de mond vol van bewindslieden die verantwoordelijk zijn voor ergerlijke fouten, miskopen en fraudes. Ons luidruchtige mediavolkje en de oppositie weten daar wel raad mee – zie de Fyra, Weekers, Teeven – en suggereren dan al snel wie er nú weer dient af te treden. Maar hoe zit dat eigenlijk met Kamerleden? Moeten die ook niet aan zo’n kritische beoordeling worden onderworpen als zij het kabinet hebben gedwongen tot bestedingen die aantoonbaar onverantwoord zijn?
Zo had het AD van 4 november een intrigerend verhaal over hoe slechts een viertal Kamerleden namens hun partijen – die toen een meerderheid vormden – in 2003 tot 2005 kans had gezien minister Kamp van (toen) Defensie zó onder druk te zetten, dat hij akkoord ging met de bouw van marineschepen ter waarde van 1 miljard (!) euro. Daaronder was ook een bevoorradingsschip van 407,9 miljoen euro dat we geheel niet nodig hebben.
Dat schip dacht mevrouw Hennis dan ook maar met verlies te moeten verkopen, maakte ze op Prinsjesdag bekend. Maar gelukkig schijnen enkele Navo-partners er nu ook gebruik van te willen gaan maken. Als dit tenminste geen info van een spindoctor is. Dus de verkoop is nog even niet aan de orde.
Het gaat om de JSS Karel Doorman (nomen est omen), een bevoorradings- en ondersteuningsschip dat zo ‘gruwelijk groot’ is dat we er vrijwel geen emplooi meer voor hebben. Het laaddek voor tanks is sowieso overbodig, want Defensie hééft helemaal geen tanks meer! En de hangar voor helikopters is veel te groot, want helikopters hebben we ook steeds minder. Twee derde van het schip blijft zo onbenut, concludeert het AD.

De toenmalige Kamerleden Herben (LPF), Bakker (D66), Kortenhorst (CDA) en Van Baalen (VVD) waren lobbyist voor de defensie-industrie of werkzaam in de maritieme sector geweest, of hadden bij Defensie gezeten (Herben). Zij bleken onvermoeibaar om de continuïteit van de marinescheepsbouw te redden en onze zelfbewuste marine ook volop te laten meespelen op het wereldtoneel. Terwijl minister Kamp de boot zou hebben afgehouden. Maar hij paste zich uiteindelijk netjes aan en ging toch akkoord. Dixit het AD.

Nu heb ik ook wel eens opdrachten gedaan voor het maritieme cluster en heb ik bijvoorbeeld Herben en Bakker wel eens gesproken. Ik moet zeggen dat het steeds om uiterst gemotiveerde, kundige mensen ging die op goede gronden zowel de marine als de aanpalende industrie belangrijk vonden.
Maar ja, daarbij ging het om hún belang, of hún overtuiging, of hún passie. Zijn zij allen nu niet wat te ver gegaan? Dik 400 miljoen is verschrikkelijk veel geld en vooralsnog wordt dat schip in Vlissingen alleen maar afgebouwd om wat mensen aan het werk te houden. Verlies is eigenlijk al ingecalculeerd. Kán dit allemaal maar? Moet niet iemand verantwoording afleggen? Waarom ontstond er geen rel na het publiceren van dat AD-verhaal?

Of was het weer een broodje aap van een te snel oordelende journalist? De reportage maakte op mij in elk geval een behoorlijk solide indruk. Al werden die tanks dan pas afgeschaft ruim nadat het schip was ontworpen en al half was afgebouwd. Bezuinigen doorkruist zoveel plannen.
Er wordt terecht veel politieke en maatschappelijke stennis gemaakt nu Teeven een bezuiniging van 85 miljoen op de gesubsidieerde rechtsbijstand en haar sociale advocatuur heeft aangekondigd. Maar met dat schip gaat het om bijna vijf maal zoveel miljoenen! We praten hier over Fyra-dimensies, een schandaal waar we toen dagenlang mee werden overladen. Filmploegen waren er zelfs voor naar Italië afgereisd. Het imago van de NS lag er door aan flarden.

Je zou wensen dat :
1. Defensievoorlichting of die vier oud-Kamerleden zelf meteen het verhaal in het AD zouden rechtzetten als dat niet zou kloppen.
2. Al die media en al die imagebuilders en Kamerleden zelf eens wat nauwkeuriger naar de dimensies van de respectieve issues zouden gaan kijken en naar rato van de omvang en de diepgang daarvan hun stem zouden verheffen.