Overvloed maakt meer kapot dan je lief is

“Zeg, heb jij toevallig nog dat bestandje met die 10.000 e-boeken” vroeg vriend Vincent mij laatst. Ik noem bewust geen achternaam en woonplaats want afgelopen week bepaalde het Europees Hof dat downloaden van auteursrechtelijk materiaal uit illegale bron nu ook in Nederland verboden is. En als ik hem aangeef bij Stichting Brein, verdien ik er met hun pay per click nog een leuk centje aan.

Het is duidelijk de tijd van de grote getallen. Een abonnement met toegang tot 600.000 e-boeken bij Amazon, 30 miljoen nummers op Spotify, 4.500 films op het Amerikaanse Netflix, 10.000 vierkante meter Hornbach, miljoenen gruizige vrijgezellen op Tinder en –niet omdat het moet, maar omdat het kan- triljard gigabyte bij Tele2. Zeg maar gerust een overvloedgolf.

Die aantallen hebben ook nadelen. Ze maken van het product een wegwerpartikel. Als de eerste indruk van een bladzijde, seconde, scène of profielfoto je niet instant overtuigt, scrol je lekker door. Van een echte band met schrijver, muzikant, regisseur of internetdate komt het zelden tot nooit. Overvloed geeft ook stress. Het is als een meter zaterdagkranten waar je maar niet doorheen komt.

Bij Hornbach stond ik ooit uren te zweten voor een schap met dertig verschillende harken. Daarbij is kwantiteit niet bevorderlijk voor kwaliteit. Op de menukaart van een eetcafé trof ik laatst ‘Een kruiwagen vlees’. Ga dat je vrienden in Ethiopië maar eens uitleggen. Nee, overdaad haalt het slechtste bij de mens naar boven. Wie ooit getuige was van een sprinkhanenplaag of deze week toevallig een Russisch gezelschap voor liet gaan bij een dinerbuffet in Club Med Marseille, weet wat ik bedoel. Overvloed maakt meer kapot dan je lief is. Of zoals de oosterburen het zeggen: in die Beschränkung zeigt sich der Meister.

Toch voorspelt de New York Times bestseller Abundance ons een rooskleurige toekomst, juist door overvloed. Zonne-energie in de woestijnen van Noord-Afrika levert veertig keer de stroom die de wereld nodig heeft. Groenten groeien welig onder ledlampen in vertical farms en thuis in onze groentela. Zelfs onze levensduur kent geen grenzen meer. De medische wetenschap produceert organen met een 3D-printer. Fantastisch nieuws voor mens en dier, want dan het zal niet lang duren voordat we thuis onbeperkt spareribs printen. Kruiwagens vol.