Midnight Oil bezong het al in ‘One Country’: een land, een visie, een volk. Daarmee bedoelde ze Australië, toch? Tussen de vele regels vist de scherpzinnige luisteraar de nuances eruit: een beweging, een moment, een verschil. Verschillen, daar draait het nummer om. In wezen verschilt het ene land, het ene volk niet veel van het andere. Toch steekt misplaatst nationalistisch sentiment voortdurend en onbeschaamd de kop op. Uit een diepgewortelde xenofobie en veranderonvermogen roepen we om strengere toelatingseisen voor economische vluchtelingen, arbeidsmigranten. ‘Ze pikken onze banen’ roepen de demagogen en de onwetenden onder ons roepen mee. Nederland is ons land en het is van de Nederlanders, redeneren ze. Maar wat is nou Nederland? Wie is een echte Nederlander?
De Nederlandse identiteit bestaat niet
Prinses Máxima begreep het. De Nederlandse identiteit bestaat niet, net zo min als de Nederlander en de Argentijn. Daar zit wat in. Pas vanaf 1815 bestaat Nederland als staat. In dezelfde eeuw ontstonden ook de Europese staten Italië en Duitsland. Twee landen die in de vorige eeuw bekend stonden om hun nationalisme terwijl de Duitse staten een lange geschiedenis van tolerantie naar arbeidsmigranten kennen. Heel anders dan in Nederland waar de meerderheid van de bevolking zich in 1815 evenmin Nederlander voelde als wij Europeanen vandaag de dag ons Europeaan voelen.
Op zoek naar werk
Nationalisme en de behoefte om economische belangen te beschermen, leefden nog lang niet. In ieder geval niet onder de gewone bevolking. Een bevolking die eerder een smeltkroes van volkeren was. Batavieren, Saksen, Friezen, Romeinen, Noormannen, Franken, Spanjaarden, Fransen, ze hebben allemaal hun sporen achtergelaten. Maar ook Hugenoten, Portugese Joden, Italiaanse ambachtslieden, Britse huurlingen en Duitse arbeidsmigranten. Vanaf de achttiende eeuw trokken talloze werkloze landarbeiders en ambachtslieden uit de Duitse staten naar Nederland op zoek naar werk. Onder hen een van mijn voorvaderen, die zich in de toen nog kleine havenstad Rotterdam vestigde.
Economische groei Noord-Nederland
Nederland kon zulke goedkope arbeidskrachten goed gebruiken en bijna twee eeuwen later droeg nog een van mijn voorvaderen, mijn opa bij aan de economische groei van Noord-Nederland. Zijn onderneming voorzag het kersverse gasveld van Slochteren van stalen transportbuizen. Andere familieleden bleven niet in Nederland maar gingen op zoek naar werk in Zuid-Afrika, de Nederlandse Antillen, Frankrijk, Engeland, Hong Kong, de Verenigde Staten, Noorwegen, Chili en Australië.
Hun land?
Australië, met meer dan 270 nationaliteiten en 300 talen is het een van ‘s werelds grootste smeltkroezen. Qua inwonertal is Melbourne, op Athene na zelfs de grootste Griekse stad ter wereld. En ook daar, in Australië zijn er mensen die bang zijn hun baan, hun cultuur, hun land te verliezen aan arbeidsmigranten. Hun land? Het land dat gestolen is van de inheemse bevolking, de Aborigines. De Britse ontdekkingsreiziger Captain James Cook zei over de Aborigines, die nog in de steentijd leefden: ‘...in werkelijkheid zijn zij veel gelukkiger dan wij Europeanen.’ Cook begreep wat de Aborigines altijd al wisten. Dat het land niet van hen was, maar dat zij van het land waren. Ook zij migreerden. Niet op zoek naar werk, maar om optimaal te gebruiken wat het land...hun ‘moeder’...hen gaf.
Wie beweegt, overleeft
De Britse schrijver Bruce Chatwin beschreef dit gedetailleerd in ‘The Songlines’. Zijn roman/reisverslag geeft niet alleen inzicht in de Aborigines en hun migratie om in leven te blijven, maar ook in de geschiedenis van de mens. Het zit in onze genen om te trekken, ons lijf is gebouwd om te bewegen. Bewegen is ons overlevingsmechanisme en anno 2011 ondervinden we de nadelige gevolgen van het ‘niet bewegen’. Rugklachten, hartziekten, overgewicht, lusteloosheid, spierklachten, oogklachten, gewrichtsklachten en bekrompenheid van geest ontstaan allemaal door stilstand, achter de computer, in de auto en op de bank voor alweer een beeldscherm. Iedereen die in aanraking is gekomen met de krijgskunst Aikido weet het: stilstand ontstaat uit anticiperen. Wie beweegt, overleeft. Want die leeft in het hier en nu. Net zoals we dat vanaf onze oorsprong in de oerbrij zo’n 3,5 miljard jaren geleden, hebben gedaan. Op weg naar de toekomst, in een land, met een visie en als een volk.
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!