Geslotenheid is voorwaarde voor open overheid

Op weg naar de Kamerverkiezingen van 22 januari blijft de roep om meer openheid luid klinken. Toch is de kans groot dat geslotenheid bij de komende verkiezingen en de periode daarna de boventoon gaat voeren. Dit voorspelt Monique Esselbrugge op basis van haar promotieonderzoek 'Openheid en geslotenheid: Een kwestie van combineren'.

Helaas hebben we niet meer de rechten op de originele afbeelding
adformatie

Esselbrugge verdedigt haar dissertatie opdonderdag 23 januari 2003 aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Het politiek ongenoegen over de in zichzelf gekeerde overheid heeftafgelopen Kamerverkiezingen een ware aardverschuiving teweeggebracht. De LPFbeloofde meer openheid en transparantie, won daarmee 26 kamerzetels enbelandde in het kabinet. Openheid wordt gezien als de panacee voor veelkwalen. Ook bij de PvdA waar - na de dreun van 15 mei - harde kritiek isgeuit op de eigen gesloten cultuur wordt van openheid veel goeds verwacht.Dit valt echter te betwijfelen.

Na de dampende ruzies binnen de LPF-gelederen is het kabinet-Balkenendeimmers alweer ter ziele. De beproefde openheid, bijvoorbeeld door hetoplaten van proefballonnen door menig LPF-bewindspersoon, heeft nietgebracht wat het leek te beloven. Sterker nog, de openheid heeft voor veelchaos gezorgd.

Wanneer de nadelen van openheid zich manifesteren kiest men vaak abrupt weervoor geslotenheid. Dit was al zichtbaar bij de kabinetsformatie die de meestbesloten, in de achterkamer geregelde formatie van het laatste decenniabetrof. Ook kampioen openheid 'LPF' greep bij cruciale vergaderingen zoalsover het voortbestaan van het kabinet terug op geslotenheid door de media teweren.

Dit heen en weer slingeren tussen openheid en geslotenheid heeft vooralsnogniet geleid tot het herwinnen van het vertrouwen van de burger. De overheidlijkt daarmee in een spagaat te zijn geraakt, waarbij ze aan de ene kantgeprikkeld wordt om meer open te staan voor de burger, maatschappelijkeorganisaties en het bedrijfsleven, maar aan de andere kant ook ambieertboven deze partijen te staan.

Op allerlei manieren proberen overheden de burgers, maatschappelijkegroeperingen en het bedrijfsleven een meer vooraanstaande plaats te geven inbesluitvorming. Hoewel openheid terrein wint, is de neiging tot geslotenheidook groot. In diverse processen, ook als ze interactief zijn of streven naarpartnerschap, zien we dat de overheid terugschrikt en weer teruggrijpt optraditionele methoden. Hieruit mag niet worden afgeleid dat geslotenheid perdefinitie fout is. Integendeel, een goed gekozen mate van geslotenheid isvoorwaarde voor een bevredigende en succesvolle toepassing van openheid.Geslotenheid en openheid zijn derhalve tot elkaar veroordeeld.

Plaats als eerste een reactie

Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!

Word lid van Adformatie → Login →
Advertentie