Kabinetscrisis? Doe toch eens rustig!

De vermeende kabinetscrisis maakte weer veel duidelijk. Oververmoeide politici en hijgerig gedrag van journalisten is geen garantie voor weloverwogen besluiten en evenwichtige berichtgeving over het bijbehorende scheppingsproces. Dit soort taferelen zou het land bespaard moeten blijven.

Geen misverstand: ik heb 15 jaar lang dag in dag uit, voor kranten en later televisie, ook in die snelkookpan van politiek Den Haag gezeten en me als de spreekwoordelijke kikker toen meestal even hijgerig (moeten) laten gaarkoken. Dus alle begrip. Maar nu met enige afstand kijkend, draait het hart je toch in het lijf om. Al weet ik ook wel dat niet álle politici en álle ex-collega’s hun vakmanschap meteen hadden afgelegd.

Waarom dan toch die verzuchting ‘kan het nu echt niet rustiger, meer geleidelijk, meer solide?’ Omdat zowel bij de betrokken politici als de waarnemers het breder en rustiger oordelen leek te zijn verworden tot navelstaren. De politieke toppen focusten voornamelijk nog op de drie senatoren die door de pomp moesten, en de verslaggevers spraken gebiologeerd over een ‘kabinet aan de rand van de afgrond’.

Maar doe nou eens een stapje achteruit: politiek is oorlog tussen partijen die ideologisch vaak lijnrecht tegenover elkaar staan. En beleidsvorming vergt veldslagen. In het Midden-Oosten lossen ze dat op met moord en massaslachtingen. In Nederland lossen we dat op met ‘dialoog’, ‘debat’, ‘compromis’, ‘constructieve oppositie’ en consensus.

Daar komen overmijdelijk soms ook gedrochten uit voort, de oorlogsslachtoffers. Bijvoorbeeld 5 gram hash verkopen en bezitten mag, het telen en transporteren van omvangrijker hoeveelheden echter niet. Gemeenten krijgen meer te zeggen, maar met substantieel minder geld dan het rijk ervoor nodig had. Dát type ‘oplossingen’ dus. Maar met die principeloze gedrochten kunnen we toch leven en werken. En we noemen dat voor onze gemoedsrust ‘pragmatisme’.

Dus ook na het wegstemmen van het wetsvoorstel waren er natuurlijk compromissen mogelijk. In laatste instantie had het zelfs over de verkiezingen van maart kunnen worden getild. Met een aangepast voorstel dat alvast inspeelde op de nieuwe krachtsverhoudingen in de Eerste Kamer en met een op instemming gescreende rij PvdA-senatoren. De wet is toch pas bedoeld om in 2016 in te gaan. Dus ook begrotingstechnisch was er geen haast.

Bovendien zijn ook lang daarvóór velerlei oplossingen mogelijk. Het politieke vernuft in Den Haag is groot genoeg. Maar doe dan als bewindspersonen en fractietoppen niet net of het kabinet werkelijk op afknappen staat. Ook al zou je dat drukmiddel even uitkomen om halsstarrige senatoren onder druk te zetten. Iedereen snapt toch dat noch VVD noch PvdA bij de huidige stand van de peilingen verkiezingen aandurft?

‘Ja maar het was wérkelijk zo, we stonden echt op wankelen, want…’ Mogelijk, maar dan toch vooral omdat je je in de fuik hebt laten duwen. De fuik van ojee, nou moet er gauw iets anders worden bedacht. Nu gaat mijn imago naar de filistijnen. Laten we tot diep in de nacht doorvergaderen. Laten we een zieke senator gaan bestoken. Laten we een – zo niet staatsrechtelijk, dan toch wel politiek – monstrum bedenken om die Eerste Kamer buiten spel te zetten. ‘Een AmvB! Knappe vondst jongens!’

Was dat écht nodig? Ik durf te beweren van niet. Neem de tijd, neem de rust. Laat lieden met enige distantie er ook eens naar kijken. Zoek andere wegen om dat miljard aan besparing op de zorgkosten binnen te halen.

En maak de knarsentandend wachtende journalisten duidelijk dat je de tijd en de rust gaat nemen en dat ze met elke speculatie dat het kabinet zo niet nu, dan toch wel na de Statenverkiezingen in elkaar zal storten, alleen zichzelf maar belachelijk maken. En dat je morgenochtend eerst eens rustig je kind naar school gaat brengen.

Kabinetscrisis? Doe toch eens rustig!