Waar zijn de voorlichters met gezag?

Het overkomt me de laatste tijd steeds vaker. Lees je in de krant over het geblunder van de nieuwe burgemeester van Utrecht en dan vraag je je af of er geen sterke communicatiebaas is die zo’n Aleid Wolfsen er met gezag op wijst dat hij anno 2009 geen hoofdredacteuren opdrachten kan verstrekken of stukkies uit de krant kan houden. Of zo’n komische burgemeester van Kampen die de plaatselijke krant voor 2 weken op het strafbankje zet. Maar ook de PvdA is compleet de weg kwijt als het om communicatie gaat. Waar zijn de voorlichtingspersonality’s?

Er zijn nog nooit zo veel communicatieprofessionals actief als anno 2009. We hebben de Logeion die de certificatie regelt en af en toe neemt het communicatiegilde de trein of auto om in een mooie congreszaal te luisteren naar mooie verhalen uit de praktijk. Niets mis mee. Alleen denk ik dat binnen structuren bij overheid, bedrijfsleven en politiek de rol van de belangrijkste voorlichter bij de belangrijkste bazen steeds minder invloedrijk is.

Bazen hebben tegenwoordig een slipstream van brave hielenlikkers om zich heen en daar moet een lastige onafhankelijke geest van voorlichting natuurlijk niet door heen banjeren. Of voorlichting valt onder een “Team Bestuurlijke Aangelegenheden’. Of wat voor moderne managementuitvinding dan ook om de communicatie te parkeren binnen de bureaucratie. Ik denk dat burgemeesters, ministers en CEO’s dagelijks genoeg brave ‘ja-knikkers’ om zich heen hebben en zich moeten realiseren dat een voorlichter-met-gezag en een onafhankelijke geest zijn gewicht in goud waard is. Een voorlichter die authentiek handelt is ook in de mediacontacten superieur. Journalisten zien al genoeg bange konijnen voor hun koplampen.

Bij veel van de communicatiestupiditeiten van de laatste denk ik “ dat was Ton Elias, Charles Huyskens, Gijs van der Wiel of nog verder terug Dick Kalk (ex PvdA) niet gebeurd” . Ze zouden met harde hand zo’n burgemeester of minister voor onheil hebben behoed. Het lijkt er hedentendage op dat we erg veel met de Blackberry en de nota’s en de strategie bezig zijn en te weinig met de praktijk van het gezonde verstand. Een goede voorlichter in Kampen maakt zijn burgemeester toch gewoon duidelijk dat een boycot van media slechts tot landelijke hoon zal leiden? Zoals deze column

Maar bij de PvdA zijn de communicatiestrategen helemaal de weg kwijt. In de fraaie documentaire “de Bos Tapes” was al te zien hoe Bos omringd is met een bataljon snelle jongens en meisjes met voortdurend rinkelende Blackberry’s van wie wij ook nog eens te pas en te onpas in blog’s en op andere plaatsen op het wereldwijde web moeten lezen dat ze even Obama of Al Gore hebben geadviseerd tijdens hun snuffelstage. Dat Bos dit weekend zijn Europese lijsttrekker zesde keus noemde en aangaf dat er niets met de partij aan de hand was, was simpel een blunder. Zo dom, dat je je afvraagt of de beste man uberhaupt vanuit de partij geadviseerd word?

Wouter Bos is een uitstekend manager van de BV Nederland, maar bereikt langs de band van de communicatie het PvdA-electoraat niet meer. Dankzij het communicatiegestuntel van zijn zetbaas in de Tweede Kamer Mariëtte Hamer helpt de PvdA de non-communicator Geert Wilders vrolijk het Catshuis in. De enige partij notabene die de communicatie met de media op een laag pitje heeft staan en een zeer bescheiden voorlichtingsstaf heeft. Dat geeft te denken.