Premium

Lilian Alibux (Oxfam Novib): 'De kunstwerken van Shamsia Hassani zijn altijd raak, een mix van hoop en vernietiging'

Random Pic(k) Of The Day For A Week. Nils Adriaans vraagt vakgenoten naar hun inspiratie. Ditmaal Lilian Alibux van Oxfam Novib.

Lilian Alibux

Deze week was Lilian Alibux, Directeur Engagement Oxfam Novib, curator van Random Pic(k) Of The Day For A Week. Vijf dagen lang deelde zij haar inspiratie op de LinkedIn-pagina van Nils Adriaans en Adformatie (één bijdrage per dag).

Hier haar 5 bijdragen: 

1. Barbie - Een manifest tegen het patriarchaat. Wat een feestje! Heerlijk!

'Bijna 300.000 Nederlanders doken de bios in om in het openingsweekend de nieuwe film Barbie te kunnen zien, inclusief mijzelf plus dochter. Onvoorbereid en nietsvermoedend zat ik niet naar roze geklede Barbies en Ken-poppen te kijken, maar naar een manifest tegen het patriarchaat. Wat een feestje! 

Ik was al fan van @trophywifebarbie, die het traditionele Barbie-beeld belachelijk maakt, maar nu is de echte Barbie zelf dus ook een expliciete voorvechter voor gelijke rechten. Op social maakte de film dan ook behoorlijk wat los, vooral in de rechtse anti-woke hoek, wat weer hilarische memes uit de feministische hoek veroorzaakte. Vooral @mattxiv kan het altijd briljant uitleggen. Hier kan ik dus echt met popcorn op schoot eindeloos doorheen scrollen. Heerlijk!

Mattel is al een tijdje goed bezig met haar representatieve Barbie-reeks, genaamd Fashionistas, met onder andere Barbie met vitiligo, met gehoorapparaat, met een hoofddoek en een Ken zonder 6-pack. Ziet er goed uit, met name in de media en online, maar iedere keer dat je een willekeurige speelgoedwinkel inloopt, zie je dat het Barbieschap er nog behoorlijk traditioneel uitziet. Dat kan uiteraard aan het inkoopbeleid van de retailers liggen, maar is altijd weer een desillusie vind ik zelf.

Met de massamediale advertentiebom voor deze film, bereikt Barbies feministische en anti-patriarchale boodschap op slag miljoenen (!) mensen, van jong tot oud; de nieuwe generatie én hun ouders die kunnen opgroeien met de inspirerende viral monoloog van America Ferrera, die begint met "het is letterlijk onmogelijk om een vrouw te zijn" (zie hier een deel van de monoloog, red.). Zelfs als alle feministische NGO's hun krachten zouden bundelen zouden we nooit zo'n miljoenenpubliek bereiken. Daarom ben ik best blij met de richting en keuze van Mattel en Warner Bros. Waar grote bedrijven vaak ongegeneerd meeliften op allerlei sociale bewegingen, denk aan greenwashing of pinkwashing, zonder daadwerkelijk iets bij te dragen aan positieve verandering, doet deze film dat wel. Want of we het nou leuk vinden of niet, de publieke opinie wordt behoorlijk beïnvloed door populaire cultuur en de daarbij behorende massamedia.

Helaas is er inmiddels ook een aantal landen die de film willen verbieden, diep triest en een duidelijk signaal dat er wereldwijd nog altijd onvoldoende ruimte is om veilig jezelf te kunnen zijn. Des te belangrijker dat meer bedrijven met zo'n enorm mediabereik zich oprecht in gaan zetten voor positieve veranderingen in de maatschappij.'

America Ferrera in Barbie
America Ferrera in Barbie

2. Klimaat - Een beetje humor is hard nodig om je energie te kunnen behouden in een strijd die nog lang niet gestreden is

'Als we nog steeds twijfelen of fors ingrijpen op onze fossiele investeringen wel nodig is na deze zomer, weet ik het ook niet meer. Al die arme TUI-toeristen die en masse het brandende Rhodos moesten ontvluchten...

Je zal nu maar jong zijn en weten dat de toekomst alleen maar slechter wordt, meer bosbranden, meer noodweer, nog meer honger in de wereld, en dus meer mensen die daarvoor moeten vluchten (of sterven). Hoe moedeloos moet de jonge generatie klimaatactivisten zich wel niet voelen? En dan kun je dus blijkbaar ook opgepakt worden, omdat je vreedzaam wilt demonstreren tegen fossiele investeringen.

Daarom vind ik het best inspirerend om te zien hoe jonge (of jong van geest-ige) klimaatactivisten zich blijven inzetten voor meer bewustwording, en beter beleid en groenere investeringen eisen. Op een vreedzame en aanstekelijke manier weten ze meer en meer mensen te betrekken. Inmiddels ook uit het bedrijfsleven, mainstream media en zelfs de overheid.

Ik zag deze oproep om NIET naar de A12 demo te komen voorbijkomen op LinkedIn. Ik weet niet wie de poster gemaakt heeft, maar het bracht een glimlach op mijn gezicht. Ik kan wel genieten van creativiteit met een knipoog en het zien van veerkracht in mensen. Mensen die van een rotsituatie weer wat moois weten te breien. Zoals de satirische poster die activisten van Greenpeace voor het hoofdkantoor van Shell plaatsten om de absurditeit van de gigantische winstcijfers uit te lichten. Een beetje humor is ook hard nodig om je energie te kunnen behouden in een strijd die nog lang niet gewonnen is.

Ik weet zeker dat bij iedere organisatie, hoe vervuilend ook, altijd een aantal mensen werken die WEL beter willen doen, activisten in de dop. Juist van binnenuit een organisatie kun je veel betekenen, dus als jij zo iemand bent, wacht niet langer en spreek je uit!*

(*Beter nog dat je op zoek gaat naar een organisatie die in de kern goed werk doet, maar dat is wellicht een volgende stap ;-)).'

De oproep om vooral NIET naar de demonstratie op de A12 te komen en de satirische poster van Greenpeace
De oproep om vooral NIET naar de demonstratie op de A12 te komen en de satirische poster van Greenpeace

3. Ga een x goed stemmen - Je kunt beter even terugkijken dan alleen vooruit naar beloftes die nu nog slechts mooie woorden op papier zijn

'Nog een paar maanden en dan gaan we weer stemmen. Ik kijk nu al uit naar het losbarsten van de campagnes, soms geslaagd en soms wat minder, zeg maar. Als marcom-professional droom je natuurlijk van campagnes die mensen direct doen converteren. Maar ergens is het natuurlijk wel jammer dat het politieke landschap zo ingewikkeld en s-/taai is, dat mensen op één flitsende campagne, hun onderbuikgevoel, één goed debat, of erger nog één virale oneliner hun keuze baseren. En dan zelf weer de dupe worden van die keuze.

Zelf ben ik ook een zwevende kiezer, en wist ik het vaak ook niet tot vlak voor het stemmen. De stemwijzers vind ik vaak te plastisch en zijn volledig op de verkiezingsprogramma's ingesteld. Programma's waarvan ik inmiddels wel weet, dat die nooit allemaal worden uitgevoerd (want politiek en concessies en versnippering enzo). Dus vind ik het net als bij mensen belangrijk dat de partij/persoon waar ik op stem, in de oorsprong goed wil doen en bereid is daarvoor te strijden. En daarvoor vind ik, kun je beter even terugkijken dan alleen vooruit naar beloftes die nu nog slechts mooie woorden op papier zijn. Hoe handelden partijen op cruciale momenten? Dat zegt echt wat.

Dit beeld (zie ook onder, red.) bleef in mijn hoofd hangen, omdat de boodschap heel goed vat wat er vaak misgaat. Mensen stemmen op partijen, die eigenlijk helemaal niet hun belangen of van degenen die ze liefhebben behartigen. Met onder ander de wooncrisis, klimaatcrisis en voortdurende graaiflatie* hoop ik echt op campagnes die mensen nieuwsgierig maken om méér te willen weten dan oneliners, voordat ze naar de stembus gaan.

Stemmen kan futiel lijken, omdat je denkt: wat kan ik nou in mijn eentje? Maar massa is kassa (om maar een cliché te noemen). En zoals mijn Amerikaanse Oxfam-collega’s tijdens de verkiezingen in de US opriepen: Your vote is your voice. In het Nederlands is dat zelfs letterlijk én figuurlijk zo.'

* corporates die schaamteloos onwaarschijnlijk hoge winsten blijven binnen harken zonder zich om hun sociale omgeving te bekommeren

'Mensen stemmen vaak op partijen, die eigenlijk helemaal niet hun belangen of van degenen die ze liefhebben behartigen'
'Mensen stemmen vaak op partijen, die eigenlijk helemaal niet hun belangen of van degenen die ze liefhebben behartigen'

4. Artivism: soms zegt kunst meer dan je kunt uitleggen

'Deze week is het twee jaar na de val van Kabul, Afghanistan. Het enige land ter wereld waar meisjes niet naar de middelbare school mogen. En de situatie voor vrouwen verslechtert met de dag; als vrouw kan ik alleen maar huiveren van de gedachte aan hoe het leven voor (jonge) vrouwen daar nu is.

De kunstwerken op canvas en sinds kort ook street art van Shamsia Hassani (شمسیه حسنی), the Afghan graffiti/street artist, zijn iedere keer weer raak, een mix van hoop, angst, vernietiging en kwetsbaarheid: zoals dit werk en dit.

Ik heb véél bewondering voor haar en andere kunstenaars en makers die onder zulke omstandigheden blijven vertellen, delen en inspireren tot verandering.'

Shamsia Hassani
Shamsia Hassani

5. Beyond words - 👍... of toch niet?

'Gisteren in Canada werd voor het eerst door een rechtbank bepaald dat een duimpje omhoog als wettelijk bindend is. Zo fascinerend hoe emoji's zich hebben geëvolueerd tot een ware emoji-taal. Inmiddels zover dat we de verschillen tussen generaties kunnen zien en iemands leeftijd kunnen inschatten aan de soort emoji's die worden gebruikt.

Superfijn dat het een universele taal is, die wereldwijd gebruikt kan worden. Of toch niet… Zo blijken verschillende landen ook verschillende betekenissen toe te kennen aan de emoji's en zijn er ook echt culturele verschillen in gebruik. De Fransen gebruiken bijvoorbeeld viermaal zo vaak een hartje; de Fransen blijken sowieso de meeste positieve emoji's te gebruiken. Arabisch sprekende mensen gebruiken dan weer viermaal zoveel planten-emoji's. Amerikanen gebruiken de regenboog weer 30% meer. En daarmee is er weer een nieuw vakgebied ontstaan: emoji vertaal-apps ;-)'

'De Fransen gebruiken  bijvoorbeeld viermaal zo vaak een hartje'
'De Fransen gebruiken bijvoorbeeld viermaal zo vaak een hartje'

Komende week is Dymphie Braun, zelfverklaard silent rebel, art-lover en design-junkie én Chair(wo)man Main Jury 2023 Dutch Design Awards, curator van #RPOTDFAW.

premium

Word lid van Adformatie

Om dit artikel te kunnen lezen, moet je lid zijn van Adformatie. 15.000 vakgenoten gingen jou al voor! Meld je ook aan met een persoonlijk of teamabonnement.

Ja, ik wil een persoonlijk abonnement Ja, ik wil een teamabonnement
Advertentie