Hoe 'Cecil de leeuw' een issue werd waar niemand omheen kon

Door Laura Mulder

De dood van leeuw Cecil werd de afgelopen dagen een issue van immense proporties. Het gevoel voor verhoudingen dreigt daarbij inmiddels wat zoek te raken. Zelfs de grootste sympathisanten van Cecil beginnen zich af te vragen waarom dit nieuwsfeit zo enorm veel aandacht krijgt. Komkommertijd, maar dat kan niet de enige reden zijn. Toch?

Issuemanagement biedt wellicht het antwoord. Wat is er aan de hand? Wie zorgden dat de dood van Cecil internationaal aandacht kreeg? Welke partijen hebben gebruik weten te maken van dit issue?

1. Zoek een aanleiding uit de actualiteit om een issue aan te kaarten
Activistische Organisaties zijn altijd op zoek naar manieren om hun issue onder de aandacht te brengen. Een bericht uit de actualiteit is een mooie aanleiding dit te doen. Zo is het bericht over de dood van Cecil door dierenrechtenorganisaties PETA en IFAW op Twitter gezet en duizenden malen geretweet.

Zeer waarschijnlijk zijn de genoemde dierenrechtenorganisaties de ‘ontsteker’ geweest van deze publiciteitsbom. Dat daarbij een foto kon worden getoond van een rijke Amerikaanse tandarts die $55.000 heeft betaald om de leeuw neer te leggen - en ook nog eens grijnzend met zijn trofee is vereeuwigd - heeft het effect alleen maar versterkt.

2. Laat discussie oplaaien door controversiële uitspraken te doen
Het past helemaal bij het karakter van een actiegroep om controversiële uitspraken te doen. Ook Ingrid Newkirk, de directeur van PETA, slaagt erin veel stof te doen opwaaien met haar uitspraak dat de tandarts die Cecil heeft gedood ‘uitgeleverd, berecht en bij voorkeur opgehangen’ moet worden. Of je het er mee eens bent of niet, de uitspraak is veelbesproken. En dat is waar het haar om ging.

3. Maak gebruik van momentum om te lobbyen richting beleidsmakers
Het bericht over de dood van Cecil kreeg wereldwijd zoveel aandacht dankzij de kracht van social media. PETA en IFAW hebben dit momentum op effectieve wijze aangegrepen door met een petitie (inmiddels meer dan een miljoen keer ondertekend) een lobby te beginnen met als doel de leeuw op lijst van bedreigde diersoorten te zetten (nu is de status ‘kwetsbaar’). Onder invloed van de maatschappelijke druk zullen beleidsmakers veel ontvankelijker zijn voor de boodschap van de dierenrechtenactivisten dan in het recente verleden.

4. Zorg dat een issue zo groot wordt dat de (internationale) politiek gaat reageren
Een issue wordt op een gegeven moment zo groot, dat ook de politiek zich ermee gaat bemoeien. Dit zag je ook bij Cecil gebeuren. Europarlementariër Catherine Bearder schreef een initiatiefnota aan de Europese Commissie om de import van jachttrofeeën uit Afrikaanse landen te verbieden. Hiermee geeft ze gehoor aan de wensen van de dierenrechtenactivisten.

5. Vergeet de stakeholders niet; laat ze een standpunt innemen
De Amerikaanse luchtvaartmaatschappij Delta Airlines neemt pro-actief een standpunt in door aan te kondigen dat ze met onmiddellijke ingang geen jachttrofeeën meer zal vervoeren. En zodra één schaap over de dam is, volgen er meer. Niet lang na dit bericht hebben ook American Airlines en United Airlines zich hierbij aangesloten. Zij konden niet achterblijven bij hun concurrent.

Andere stakeholders reageren reactief, zoals het World Wildlife Fund (WWF). Het is bekend dat het WWF geen principieel tegenstander is van jagen en dat jagen onderdeel is van een officieel natuur-conservatieprogramma. Op het moment dat na de dood van Cecil veel twitteraars WWF de vraag stelden om hun standpunt te herzien, verwezen ze naar een algemeen statement uit 2011.

6. ‘Gedupeerden’ voelen zich genoodzaakt zich te verdedigen tegen de publieke opinie
Bij grote, maatschappelijke issues kent het verhaal vaak ook een ‘boef’ of een ‘vijand’. Als het issue groot genoeg wordt, zullen ook zij zich moeten mengen in de discussie.

Bij het issue rond ‘Cecil’ gebeurt dit als beheerders van jachtvelden en jagersverenigingen zich mengen in de discussie. Hoe harder deze ‘gedupeerden’ roepen dat er een onjuist beeld wordt geschetst, hoe meer ze dit onjuiste beeld bevestigen Feitelijk werken ook zij mee aan het op de kaart zetten van het issue ‘jacht’.

Laura Mulder is senior consultant Issuemanagement bij De Issuemakers