Een pleidooi voor echt eten

'Echt voedsel' kan dan weer de prijs krijgen die het verdient.

Michael Pollan houdt in zijn boek, "In Defence of Food" (2008) een pleidooi voor echt eten. De auteur is ongerust over wat wij aan zogenaamde voeding binnen krijgen. 'Zogenaamd', want bijna alle etenswaren die de voedingsmiddelenindustrie voortbrengt is volgens Pollan geen voedsel meer, maar 'eetbare voedselachtige substanties'.

Aan ons eten is volop gesleuteld. Vooral om het goedkoop te kunnen produceren in fabrieken. Natuurlijk is dit ten koste gegaan van de voedingswaarde van ons eten. Omdat dat bij het grote publiek begint door te dringen, springen fabrikanten daar op in en repareren het eten door er "zogenaamd" gezonde bestanddelen aan toe te voegen.

Volgens Pollan heeft dat niets met gezonde voeding te maken. Hij zegt dan ook: "mijd voedingsproducten die goed voor de gezondheid beweren te zijn". De gedachte dat voedsel een som is van de bouwstoffen waaruit het is samengesteld is helemaal fout is. Voedingsstoffen horen volgens Pollan in een context van voedsel en voedsel hoort in een context van een voedingspatroon en een voedingspatroon hoort in de context van een levensstijl. Hij staat dus een holistische kijk op voeding voor. Deze staat diametraal op de reductionistische benadering van de reguliere voedingswetenschappers.

Pollan ziet niet zo snel gebeuren dat de voedingsmiddelenindustrie zijn holistische visie zal gaan overnemen. Daarom doet hij bij de lezer een beroep op het eigen gezonde verstand. Smaak moet weer de richtlijn worden voor wat gegeten moet worden.

'Eet niets wat je grootmoeder niet als voedsel zou herkennen', is een van zijn tips. In de supermarkt is volgens Pollan niet of nauwelijks nog echte voeding te vinden. Daarom kunnen we beter naar de boerenmarkt voor onze boodschappen.

Als je op de boerenmarkt koopt, eet je automatisch dingen die in het seizoen zijn, en dat is meestal wanneer ze het voedzaamst zijn. In het seizoen eten varieert ook nog eens je voedingspatroon, omdat nu eenmaal niet het hele jaar rond alles te krijgen is.

Nog een voordeel is dat je op de boerenmarkt rechtstreeks in contact kunt gaan met de producent: de boer. "Veel van de problemen van de industriële voedselketen vloeien voort uit zijn lengte en complexiteit. Er bevindt zich een muur van onwetendheid tussen consumenten en producenten." Dit leidt volgens Pollan tot wederzijdse zorgeloosheid.

"In een lange voedselketen raken het verhaal en de identiteit van het voedsel zoek in de ongedifferentieerde stroom van handelsartikelen, zodat de enige informatie die tussen consumenten en producenten wordt uitgewisseld bestaat uit de prijs. In een korte voedselketen kunnen eters hun behoeften en verlangens bekendmaken aan de boer, en kunnen boeren eters doordringen van het onderscheid tussen gewoon en uitzonderlijk voedsel en de vele redenen waarom uitzonderlijk voedsel zijn prijs waard is. Voedsel krijgt weer zijn verhaal en iets van zijn verhevenheid terug als degene die het gekweekt heeft het persoonlijk overhandigt."

Pollan's tip is dan ook: "Schud de hand die u voedt".