PGGM houdt de rug recht

Een interessante testcase voor het Social Responsibility beleid van deze pensioengigant uit de wereld van zorg en welzijn. 

PGGM heeft onlangs besloten niet langer te beleggen in een vijftal Israëlische banken. PGGM voerde al een aantal jaar een dialoog met de desbetreffende
banken. Aanleiding hiertoe was de betrokkenheid van de banken bij de financiering van Israëlische nederzettingen in bezette Palestijnse gebieden. 

Het besluit van PGGM heeft veel stof doen opwaaien. De Nederlandse ambassadeur op het matje geroepen en ook de Minister President kwam er aan te pas. Hij benadrukte opnieuw dat het kabinet tegen een boycot van en sancties tegen Israël is. Maar dat er geen contact met PGGM hierover wordt gezocht want: 'Het is niet aan de Nederlandse overheid om zich bezig te houden met beslissingen van individuele bedrijven'. Het is wel spitsroeden lopen, omdat internationaal de krtitiek zich opstapelt over de bouw van  Israëlische nederzettingen op Palestijns grondgebied.

PGGM houdt de rug recht en staat achter het genomen besluit. Op de website van het pensioenfonds staan direct al een Questions and Answers overzicht en een verklaring van de gang van zaken. De verklaring is helder opgesteld: "omdat de nederzettingen in de Palestijnse gebieden worden gezien als volkenrechtelijk onrechtmatig en omdat zij volgens internationale waarnemers een belangrijk obstakel vormen voor een vreedzame (tweestaten-)oplossing van het Israëlisch-Palestijnse conflict." Hoe zit het met die dialoog? "In lijn met het beleid ten aanzien van verantwoord beleggen is een dialoog gezocht met de betrokken banken. De dialoog vormt voor PGGM een belangrijk instrument om namens klanten invulling te geven aan het concept van verantwoord aandeelhouderschap. Uit deze gesprekken is echter naar voren gekomen dat de banken gezien de Israëlisch nationale wetgeving en in het licht van de werkelijkheid van alle dag waarin zij opereren weinig tot geen ruimte hebben om hun betrokkenheid bij financiering van nederzettingen in de bezette Palestijnse gebieden te beëindigen. Daarom is geconstateerd dat een dialoog als instrument om verandering teweeg te brengen hier niet effectief is. Omdat ook in de nabije toekomst geen perspectief is op verandering in deze zorgwekkende situatie, belegt PGGM per 1 januari 2014 niet langer in de betrokken ondernemingen. "

Zorgvuldig wordt vermeden het 'politieke frame' te hanteren: "Met dit besluit laat PGGM zien dat het als verantwoord belegger waarde hecht aan het naleven van internationale verdragen door de ondernemingen waarin wij beleggen voor onze klanten. "

Afgelopen jaar heeft PGGM al Walmart en tabaksproducenten uitgesloten. De criteria om uit te sluiten kunnen ecologisch wangedrag betreffen, of stelselmatige overtreding van arbeidswetten, mensenrechtenschendingen of slecht ondernemingsbestuur. Geheel tranaparant laat PGGM op zijn site zowel het gevolgde beleid zien als de lijst van uitgesloten bedrijven. Op die lijst staan naast veel tabaksbedrijven ook giganten als Honeywell en Boeing vanwege hun nuclueaire activiteiten.

Hoe consistent en transparant PGGM ook opereert, deze casus maakt heel wat los: op een opinieartikel van Bert Lanting getiteld: "Voor de terugtrekking uit Israël door PGGM is veel te zeggen" wordt door meer dan honderd mensen gereageerd. Hoe selectief is PGGM met zijn uitsluitingsbeleid: "Ik heb gisteren met de woordvoerder van PGGM gesproken en hem gevraagd of zij ook van plan zijn om hun investeringen terug te trekken uit de twee Chinese banken die in bezet Tibet kantoren hebben." "De taak van PGGM is een financieel verantwoord beheer van de pensioengelden van gewone mensen. Luchtfietserij kan men beter overlaten aan politici, want die zijn daar veel beter in."

Kortom er valt nog veel uit te leggen. Wel heb ik het idee dat dit soort beleid eigenlijk veel beter binnen de gehele finaciele sector hetzelfde zou kunnen zijn, met bijvoorbeeld een 'Raad voor verantwoord beleggen', waar NGO's en een aantal autoriteiten van onbesproken gedrag een oordeel geven over wat wel en wat niet verantwoood is om in te beleggen. Dan staat PGGM er niet alleen voor, de volgende keer.