De grote informele QR code test

In de praktijk worden deze QR codes voor het merendeel ingezet om alleen de homepage van het bedrijf in kwestie te tonen. Dit komt in mijn testresultaten verderop in dit relaas wel naar voren.

De QR fans weten inmiddels wel dat de QR code zijn oorsprong heeft in de Japanse autoindustrie maar ik krijg sterk de indruk dat het hanteren van QR codes vooral bij marketeers onderling erg populair is. Ben op een verjaardag tijdens het naar binnenproppen van een stuk taart nog niet tegen de arm aan getikt met: "Hey! Heb jij die nieuwe QR code al gezien van bedrijf X ?". Of een tante die naar binnen stuift om te zeggen dat ze de nieuwe Hema website heeft gezien op haar telefoon, omdat ze haar 'Koekel Enderoit' telefoon langs een zwart-wit icoontje haalde.

Los van het functionele nut, vind ik het uiterlijk van de QR code nogal discutabel. Maar dat zal gezien de huidige populariteit wel een kwestie van smaak zijn. Er zullen vast veel mensen aangetrokken zijn tot het QR plaatje, omdat het voor hen een teken van nieuwerwetsigheid en innovativiteit is. Ik bedacht me al, dat er binnenkort vást een slimme kunstenaar wakker zou worden en 'iets met een QR code op een doek' gaan doen. Maar goed, naïef als ik was: na de zoekterm "QR art" in Google, kwamen er al direct concrete resultaten naar voren. Suf van me om te denken dat dát nog niet bestond:

In dit verhaal wil ik helemaal niet alle QR fans afbranden, maar in de praktijk zie je wel dat er betere alternatieven zijn om een aktie aan te roepen met een smartphone. Alleen zijn ze nog niet bij het grote publiek bekend. Ook wel omdat het vaak kostbaardere oplossingen zijn, maar dat is zoals met bijna alles een kwestie van tijd. Daarbij zijn er al wel heel veel online mogelijkheden om QR codes te genereren en daar een commando zoals het openen van een website aan te koppelen. En deze laagdrempeligheid is exact de reden waarom er zoveel nutteloze QR codes het landschap in worden gegooid.

Met de komst van bijvoorbeeld augmented reality mogelijkheden, wordt feitelijk al aangetoond dat je van willekeurige foto een referentiepunt kunt maken om daarmee een aktie met je smartphone aan te roepen. Als je een beeldmerk zoals een foto of logo gebruikt, verstoort het de grafische uiting van een print-campagne bijvoorbeeld ook minder. Je moet er dan natuurlijk wel bij zetten dát er wat te scannen valt met een specifieke app, maar dat kun je dan binnen de vormen, het concept en de typografie van de uiting doen. Als je wilt natuurlijk.

Ik zie het al voor me in de praktijk: heb je als gepassioneerd ontwerper uren en uren gezwoegd op een prachtige uiting, roept een collega dat er nog 'even een QR code rechtsonderin' moet omdat dat in de briefing staat. Dat vond de klant namelijk leuk, hip en interessant.

Een relatief nieuw alternatief is de zogenaamde 'snaptag'. Dit is ook een afbeelding met daaromheen een onderbroken ring en daarin weer een logo:

Ik wil ook absoluut niet zeggen dat dít het nou is, want eerder gaf ik al aan dat er fraaiere alternatieven in omloop zijn en gaan komen. Of het een scannen van welke code dan ook in het dagelijkse leven een succes gaat worden, hangt van vele marketing-wetten af.

Goed. Terug naar de QR code. Ik realiseer me uiteraard wel dat er enkele voordelen zijn van het goed toepassen van een QR code. Een makelaar die in zijn of haar etalage per object een QR code toont: dat is voor de langslopende consument inderdaad makkelijker dan een hele URL intypen. Al zijn we nu natuurlijk met zijn allen wel al jaren gewend om op onze telefoons hele teksten te typen. Zeker de WhatsAppende, Twitterende en Facebookende lieden. Je zou het als makelaar ook nog kunnen oplossen met een zogenaamde URL verkorter, zoals bijvoorbeeld bit.ly/huisadres

Theoretisch kan het dus. Langslopen en scannen, maar laten we eerlijk zijn: wie doet zoiets?
Volgens mij kijk je dan toch liever thuis op funda.nl, of op de website van de makelaar in kwestie of in de mobiele app van Funda. Daar kun je nog eens rustig browsend, samen met je partner op de tablet bijvoorbeeld, het totale aanbod bekijken. Een huis lijkt me geen impulsaankoop, dus de bordjes in de etalage zijn ook niet de heilige graal in makelaarswereld.

Laatst las ik ergens op LinkedIn dat iemand een QR code had gemaakt die stond voor zijn telefoonnummer. Op zijn visitekaartje. "Reuze handig!" vond hij. "Waarom dan?", vroeg ik hem openbaar. "Ik weet namelijk zeker dat als ik naast je zit, wij allebei een smartphone hebben en we beiden dezelfde persoon moeten bellen, ik de persoon in kwestie sneller aan de telefoon heb door gewoon de 10 cijfers in te drukken dan jij die eerst een QR reader-app moet opzoeken, opstarten en dan de QR code moet gaan lopen scannen. Vervolgens ga je er achter komen dat de betreffende persoon in gesprek is, omdat ik je voor ben geweest". Er volgde (voor mij althans) geen zichtbare reactie.

Omdat ik diverse QR codes in zowel print- als in het straatbeeld voorbij zag komen, leek het mij wel leuk om een klein informeel onderzoekje voor mezelf te doen naar de QR codes die ik tegenkwam. Dit onderzoekje had een doorlooptijd van ongeveer 2 weken, dus het kan heel goed zijn dat ik nét de verkeerde voorbeelden heb getroffen (ik zal u vast voor zijn).

Wat ik gedaan heb, is de QR codes die aan mij voorbij kwamen gefotografeerd en gescand. Dit kunnen buitenborden geweest zijn, autobestickering of (vooral) in magazines. Ik ben dus niet specifiek op zoek gegaan naar QR codes.

Grofweg zijn de QR code uitingen in 3 categorieën in te delen.

De 1e categorie bevatten de QR codes die niets meer dan een link naar de homepage oproepen. Wat meestal zinloos is, omdat deze domeinnamen ook simpelweg (en sneller) in te typen zijn. Volstrekt zinloze QR oplossingen dus in mijn beleving.

De 2e categorie waren QR codes die, op welke manier dan ook, iets meer bieden te hebben dan alleen de homepage van het achterliggende bedrijf. Dit waren bijvoorbeeld dieper liggende pagina's binnen de website, zoals bij een te koop staand object bij een makelaar of zelfs een klantonderzoek. Hieronder vielen ondermeer Qizini (broodje bij het tankstation), Lätta (de revival van boter) en een Del Monte Quality Ananas. Etenswaren dus met name.

Tot slot was er de 3e en aanzienlijk minst gevulde categorie: deze QR codes doen wat meer dan alleen het simpelweg aanroepen van een internetadres. Recent was ik bij de Hogeschool Utrecht en daar hadden ze in een ruimte een groot scherm staan: je kon dan met je smartphone een QR code scannen en vervolgens een poppetje configureren op het display van je telefoon. Dat poppetje kon je ook nog van naam voorzien en dan in een scherm laten rondlopen, samen met poppetjes van andere mensen. Geen echt doel op zich, maar een leuk en origineel studentenproject. Hiermee toon je al aan dat het oproepen van een QR code één ding is, maar het conceptmatig echt creatief zijn een ander ding is. Realiseer je dat mensen met een QR-codescanner niet, als een klassieke cowboy met zijn hand op zijn wapen, continu 'op scherp' door een straat lopen.

Een handige functionaliteit zou wel kunnen zijn, dat je meerdere QR codes achter elkaar kunt scannen om bijvoorbeeld je boodschappenlijst te vullen. Dan hoef je maar één keer de QR code app te starten, en dan sta je direct voor de mogelijkheid om heel veel boodschappen in één keer aan te schaffen. Ik zag recent een artikel deze richting op gaan, alleen had de redacteur niet goed opgelet. Er was een QR code waarmee je de app in kwestie kon downloaden, maar vervolgens moest je met die gedownloade app simpelweg klassieke barcodes scannen. Lijkt me ook prima, maar 't ging voorbij aan het feit dat QR codes zo verrekte handig zijn.

Of de oplossing dat je een QR code kunt scannen van een visitekaartje, en dat alle gescande gegevens direct in het adresboek van je telefoon terecht komen.

Opvallend
Toch nog even wat leuke opvallende QR code voorbeelden die ik tegenkwam met jullie delen:

1: Op een kartonnen verpakkingsdoos van Ariel trof ik een code aan, die op een QR code léék, en misschien ook wel is, maar niet voor gangbare QR code door ging. Mijn QR code app herkende in iedergeval niets.

2: Een buitenbord dat zó hoog staat gepositioneerd, dat de QR alleen door mensen met hele lange benen of armen is te scannen. Ik zag van de week in Arnhem zelfs een QR code op een grote poster aan een gebouw hangen.
Op de 6e verdieping. Langs de snelweg. Knap persoon die die QR code heeft gescand.

3: Een printmediabedrijf dat een QR code hanteert in haar uitingen, en gebruikers met de QR code verwijst naar een website. In Flash. Dus niet te openen met een iPhone of iPad. Dit komt nog relatief vaak voor.

4: In een gratis filmmagazine in de bioscoop, zie je dat veel filmadvertenties ook QR codes bevatten. In dit geval wordt er in de meeste gevallen een YouTube filmtrailer opgestart. In sommige gevallen zie je een website die speciaal gewijd is aan de film (waarop de trailer dan ook te zien is). Eén opvallende was die van de overigens zeer vermakelijke Franse film 'Intouchables'. De gehanteerde QR code was te klein om herkend te worden. Dan sla je de plank mis.

5: Een QR code op een vulpistool bij een tankstation. Terwijl een paar centimeter verderop staat dat je geen telefoon mag gebruiken of zelfs áán mag hebben. Leuk.

Mijn conclusie
Omdat er een overkill aan QR codes is, verdwijnt het interessante aspect er aan als sneeuw voor de zon. Als je nog geïnteresseerd Zou zijn, dan heb je het volgens mij na een paar vruchteloze QR scans wel gezien. Zeker als je steeds alleen maar naar een homepage verwezen bent. Uiteraard kun je er een hele marketingcampagne áchter plakken of een videopresentatie weergeven, alleen komt dat nauwelijks voor, is nu mijn ervaring. Want dát is natuurlijk niet persé heel hip meer te noemen. De QR code wordt veelal gebruikt als 'kijk mij eens lekker 2012 doen'-keurmerk.

Had de QR code een écht succes moeten worden, dan had er al een fysieke button op je telefoon moeten zitten. En dan nog in combinatie met creatieve ideeën er achter. Ik vrees echter dat op korte termijn de fraaiere en handigere alternatieven zijn intreden gaan doen, en dat de QR code een stille dood sterft.

Wil je toch wat inspiratie opdoen voor wat betreft QR codes en wereldwijde oplossingen; kijk dan eens simpelweg op YouTube en zoek op "original QR code". Ben je weer even van de straat.

Deze test is overigens uitgevoerd op een Apple iPhone 4 met de "Best Barcode Scanner" app van "SimpleAct Inc". Na een aantal QR codes getest te hebben, kwam deze als fijnst en snelste uit de bus.
Na de test, heb ik de app overigens weer verwijderd. Je kunt vast raden waarom.

Tot slot: ik wil niemand overtuigen, alleen mijn gevoel zegt dat in de loop van het jaar ook de huidige fanatieke QR code gebruikers het truukje wel gezien hebben. U mag MIJ trouwens wel proberen te overtuigen. Daar sta ik voor open.
En ja, in deze digitale tijden kan iets (een merk, een platform) net zo snel 'passé' zijn als dat het op het toneel verscheen, kijk maar eens naar de Nokia's, TomTom's en BlackBerry's van deze wereld. Maar hier zal ik binnenkort wel een stukje tekst aan wijden.