Waarom merken niet om digitale toegankelijkheid heen kunnen

Veel websites van merken sluiten 10 tot 15 procent van hun doelgroep structureel buiten. Ze houden te weinig rekening met bezoekers met een functiebeperking, zoals slechtziendheid, doofheid en cognitieve beperkingen. Thuiswinkel.org en Betaalvereniging Nederland hebben becijferd dat webshops in Nederland gezamenlijk jaarlijks zo’n 4,2 miljard euro mislopen door ontoegankelijke websites. ‘Mensen haken af omdat ze simpelweg niet door een site heen kunnen navigeren’, zegt Erwin Commijs, managing director Design & Technology bij mediabureau ZIGT. ‘En dat gaat niet alleen over inclusiviteit of reputatie, maar ook om harde omzet.’

Sinds juni 2025 geldt de European Accessibility Act ook voor bedrijven. Websites en digitale diensten van organisaties met meer dan tien medewerkers of een omzet boven de twee miljoen euro moeten voldoen aan de WCAG-richtlijnen. Toch laat onderzoek zien dat nog maar 7 tot 29 procent van de Nederlandse websites en webshops digitaal toegankelijk is.

Gestrand op de homepage
De WCAG-richtlijnen (Web Content Accessibility Guidelines) zijn opgebouwd uit vier basisprincipes: waarneembaar, bedienbaar, begrijpelijk en robuust. Commijs: ‘Concreet gaat het bijvoorbeeld over voldoende contrasten, alt-teksten bij afbeeldingen, navigatie met toetsenbord of schermleessoftware. Dat lijkt misschien basaal, maar als dat niet klopt, kom je als gebruiker vaak niet verder dan een homepage.’

ZIGT voert audits uit waarin websites worden getoetst op de 87 succescriteria binnen WCAG 2.1-richtlijnen. ‘Dat doen we voor onze klanten, maar ook voor partijen die geen website bij ons hebben draaien. We scannen templates, pagina’s en code en geven een rapportage met verbeterpunten. Vaak gaat het om relatief eenvoudige aanpassingen, zoals betere contrasten of alt-teksten. Maar soms moet de code aan de achterkant op de schop. Dan wordt het complexer.’

“Het gaat niet alleen over inclusiviteit of reputatie, maar ook om harde omzet”

Mogelijke reputatieschade
De Europese wetgeving maakt het thema urgenter, maar Commijs ziet dat veel bedrijven nog onvoldoende beseffen wat er op ze afkomt. ‘Voor overheden en semi-overheden is digitale toegankelijkheid al verplicht. Nu schuift die plicht door naar commerciële bedrijven. Dat betekent dat ook banken, verzekeraars, retailers en dienstverleners ermee aan de slag moeten. Doe je dat niet, dan loop je niet alleen het risico op boetes, maar ook op reputatieschade.’

Digitale toegankelijkheid raakt niet alleen techniek en compliance, maar ook marketing. ‘Neem online advertenties’, zegt Commijs. ‘Dynamische banners, video’s of visuals moeten ook leesbaar en toegankelijk zijn. Dus geen teksten die wegvallen in een drukke achtergrond, kleurencombinaties die moeilijk leesbaar zijn, of ontbrekende ondertiteling. Google houdt in zijn beoordelingen ook steeds vaker rekening met toegankelijkheid. Je advertentieset kan dus praktisch gewoon slechter presteren als je dit negeert.’

Bewustwording bij marketeers
Volgens Commijs begint het met een mentaliteitsverandering. ‘Als marketeer moet je nagaan of je communicatie voor iedereen helder en bruikbaar is. Dat geldt net zo goed voor een website als voor een campagne. Als je dat structureel meeneemt in je werkwijze, ben je al een heel eind.’

Hij ziet positieve signalen: ‘Grote organisaties nemen het steeds vaker op in hun corporate pages. Ze communiceren open over waar ze mee bezig zijn: dit hebben we al op orde, hier werken we nog aan. De kleinere bedrijven blijven nog achter. Daar is de urgentie vaak minder voelbaar, terwijl ook zij straks onder de wet vallen.’

Van compliance naar kans
Hoewel veel gesprekken over digitale toegankelijkheid vanuit wetgeving beginnen, benadrukt Commijs dat de waarde verder gaat. ‘Het gaat niet om vinkjes zetten. Het gaat om het vergroten van je bereik, het verbeteren van je klantreis en het laten zien dat je als merk inclusief en betrouwbaar bent. Uiteindelijk maak je je organisatie toekomstbestendig.’