Forum voor Democratie (FvD) is uit het niets opeens virtueel de grootste partij van ons land geworden. Grote groepen kiezers, onder wie veel weldenkende mensen, geloven dat ook bij de komende Europese verkiezingen de verlossing van deze partij moet komen. Hoe is dat mogelijk? Wat is de sleutel tot het succes van deze overrompelende verrassingsaanval?
Het antwoord is even eenvoudig als pijnlijk; het komt door een geheel nieuwe, manier van campagnevoeren, bijna vergelijkbaar met strak geregisseerde propagandacampagnes in strenge dictaturen, waarin geen vrije, corrigerende journalistiek bestaat.
Evenals de campagnestrategen van Brexit en Trump ziet FvD campagnevoeren als oorlog. Daarbij worden niet alleen de zwaktes van de tegenpartijen geïdentificeerd, maar vooral de angstige onderbuikgevoelens van de mogelijke kiezers. Er worden honderdduizenden profielen aangelegd van mensen die openstaan voor extreemrechtse sentimenten. Ze worden met micro targeting, met een precisiebombardement via sociale media, herkenbaar en onherkenbaar (!) bestookt met honderden opruiende boodschappen.
Deze manier van campagnevoeren vergiftigt de samenleving maakt die klaar voor verandering.
Platte ‘oude’ campagne
De traditionele, verantwoorde partijen hebben intussen het nakijken met hun saaie, oppervlakkige, eendimensionale, maar nog wel herkenbare verkiezingscampagnes; ook de PVV halveerde met zijn net zo platte ‘oude’ campagne als alle andere traditionele partijen.
De top van FvD en met name de gespecialiseerde adviseurs als huidig bestuurslid Rob Rooken, hebben heel goed gekeken naar de ontregelende en geslaagde aanpak van de Brexit-campagne en de succesvolle ‘vals-nieuws-aanpak’ van Donald Trump.
Ze hadden er veel geld voor over. Via crowdfunding is er voor de vorige campagne naar eigen zeggen bijna een half miljoen euro opgehaald. Dat is extreem veel geld voor directe politieke beïnvloeding via sociale media. Daar kunnen met gemak ook gespecialiseerde bureaus voor betaald worden om met ‘ghost-campagnes’ tegenstanders af te maken en te criminaliseren en Baudet op te hemelen en te bewieroken.
Niet langer naïef
De centrale vraag na Trump, na Brexit en na Baudet, is of een open democratie zoals Nederland deze nieuwe vorm van door niemand meer gecontroleerde, feitenvrije communicatie wel aankan? We kunnen niet langer naïef zijn. We zullen moeten leren leven met ongehinderde bubbelcommunicatie, en ja, we zullen moeten aanvaarden dat in verkiezingscampagnes de rol van de kritische journalistiek minder zal worden.
Des te belangrijker is het om de afzender van al die verkiezingsposts wel helder te hebben. Daarvoor is een digitaal paspoort voor sociale-mediagebruik en volledige transparantie van campagnegelden nodig. Anonieme accounts moeten worden verboden. Alleen zo kan een antwoord worden gegeven op deze nieuwe impactvolle vorm van ontregelende dictatoriale campagnes via sociale media.
Jan Driessen is campagne- en communicatiestrateeg. Hij werkte onder meer voor de VVD-campagnes van Mark Rutte.
Reacties:
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!
Want dat is eigenlijk wat u echt wil, nietwaar?
Als "strateeg" van de VVD heeft Jan compleet gefaald en probeert dat nu op het FVD te verhalen.
Zwak!
Voor wie nog niet zeker wist dat het liberalisme in Nederland allang dood is, en dan vooral dankzij de VVD.
Dit soort columns zijn gewoon de laatste stuiptrekkingen van wanhopige mensen die de toekomstige macht uit hun handen zien glippen. Die grijpen altijd naar dwang- en machtsmiddelen om hun tentakels om de samenleving te kunnen houden.
Seno
Zelf heb je jarenlang alles en iedereen geframed en gespind maar jouw tijd is voorbij.
Mensen pikken de VVD leugens die jij altijd moest rechtbreien niet meer en kiezen nu voor eerlijke no nonse politiek.
Koop maar wat geraniums en ga daar achter zitten zodat je niet nog meer onheil kan aanrichten in ons land met je leugenachtige vrinden.
Ik ben een collega-communicatiestrateeg. Eentje van een andere school dan jij merk ik. Ik heb volstrekt andere opvattingen over ons vak en de autonome kracht van de samenleving. De manier waarop jij over strenge dictaturen, ‘weldenkende’ mensen, publieke beïnvloeding en verantwoorde partijen schrijft, getuigt van een andere kijk op de wereld dan de mijne. Je werkt de indruk alsof communicatie het sentiment in de samenleving kan vormen en grote invloed heeft op collectief sentiment. In mijn ogen ontken je haast het vrije denken en voelen van mensen. Alsof het morele kompas van mensen bepaald wordt door verkiezingscampagnes en mensen zelf geen beslissingen nemen. Alsof alle maatschappelijke vraagstukken waarin mensen bevestiging van hun zorgen en teleurstelling in scène zijn gezet.
Begrijp me niet verkeerd, Jan. Jouw mening mag je geven. Iedereen heeft recht op zijn eigen mening en podium. Jij laat de jouwe hier horen. Who am I to judge?
Wat ik me afvraag, is wat je wilt bereiken met je blog. Je schrijft in Adformatie. Dus je richt je tot je collega-communicatiemensen, toch? Je brengt je analyse als gestold feit. We moeten leven met meer bubbelcommunicatie en minder kritische journalistiek. Oh, en allemaal een digitaal paspoort. Je stelt geen vraag. En je reageert ook niet op reacties. Zo voelt je blog een beetje als ongehinderde bubbelcommunicatie…
Oh, en ondertussen vindt op andere platforms vurig discussie over je blog plaats trouwens. Daar zien mensen in jouw relaas opniwuw bevestiging van hun zorgen en teleurstelling. Dat snap ik heel goed.
Misschien heeft communicatie dan toch grote invloed op het sentiment in de samenleving. Was dat misschien je bedoeling...?
Ik kijk uit naar je reactie.
Vriendelijke groet,
Johan Simon