Deze week was Jonas Kooyman van De Havermelkelite ('mijn nieuwsbrief over het stadsleven en de tijdgeest') curator van Random Pic(k) Of The Day For A Week. Vijf dagen lang deelde hij zijn inspiratie op de LinkedIn-pagina van Nils Adriaans en Adformatie (één bijdrage per dag).
Kooyman over zijn week: 'Een jaar of tien geleden was Williamsburg in Brooklyn, New York, een van de meest trendy wijken ter wereld. Het waren de hoogtijdagen van de hipstercultuur en deze buurt met koffiezaken, vintagewinkels en kunstateliers was het hoofdkwartier. Nu is de ziel van Williamsburg verdwenen: oude pakhuizen maakten plaats voor glanzende torenflats, de vintagewinkels weken voor winkelketens en tweeverdieners namen de plek in van hipsters.
De veryupping van Williamsburg staat voor iets groters: het stadsleven wordt monotoner. Zij die de stad tot een opwindende plek maken – de kunstenaars, creatievelingen en paradijsvogels – kunnen de stijgende huren niet meer betalen en verlaten de buurt. Het stadsleven voel steeds meer aangeharkt. Waarom zou je dan eigenlijk nog in de stad willen wonen?
Op mijn platform Havermelkelite – dat bestaat uit een nieuwsbrief en Instagram, een boek is in de maak – reflecteer ik op het veranderende stadsleven en de rol die een nieuwe elite – bestaande uit onder meer expats en yuppen – speelt in het ontstaan van een nieuwe monocultuur.
Gelukkig verschijnen er nog steeds boeken, films, series, podcasts én ontstaan er andere initiatieven die laten zien hoe opwindend het stadsleven kán zijn, zelfs in het tijdperk van gentrification en de daarop volgende eenheidsworst. Deze week tip ik er vijf.'
Hier zijn 5 bijdragen:
1. Schrijver Sang Young Park
'Als je – net als ik – de laatste jaren genoten hebt van Zuid-Koreaanse cultuur in de vorm van series (Squid Game) en films (Parasite) dan raad ik je ook aan om eens de boeken van millennialschrijver Sang Young Park te lezen.
De debuutroman van deze Zuid-Koreaanse schrijver, Liefde in de grote stad (2021), gaat over het wilde leven van een millennial in Seoul. Gestoorde huisgenoten, slechte dates, met alcohol overgoten nachten en een gebroken hart: grappig én ontroerend beschrijft Young zijn rommelige twintiger jaren in de Koreaanse metropool.
Vorige maand verscheen Parks tweede boek, Maak me eendimensionaal. Deze scherp geschreven roman leest als een trein en is ook nog eens erg grappig. Het verhaal draait om een sterpsycholoog die terugblikt op zijn getroebleerde tienerjaren in de jaren nul. Beide boeken zijn vertaald door Mattho Mandersloot en uitgegeven door Das Mag.'
2. Als agressieve tegenhanger maakt ze variaties op het motorpak
'Wie voor de zelfscankassa in de supermarkt staat en om zich heen kijkt, kan weleens worden overvallen door een gevoel van treurigheid. Is dit het nou, het eindstadium van de menselijke evolutie? Wezens met AirPods in de oren, gekleed in risicoloze, door algoritmes gedicteerde mode, een glazige blik. De mens als hyperefficiënte, maar o zo zielloze cyborg.
Gelukkig vind je in Nederland ook mensen die tegen de stroom ingaan, met mode als instrument, zoals de Nederlandse Ninamounah Langestraat (31). Ninamounah, gelijk aan Langestraats voornaam, is een van de spannendste Nederlandse modelabels sinds tijden, dat gedragen wordt door beroemdheden als Bella Hadid, Patti Smith, Sevdaliza, Imaan Hammam en Carice van Houten.
De gedurfde collecties van het duurzame Amsterdamse merk haken met thema’s als s*ks, natuur en gender goed aan op de tijdgeest. Sinds Langestraat in 2017 als aanstormend modetalent met haar eindexamencollectie de Frans Molenaarprijs won, kwam haar carrière in een stroomversnelling.
Wat moet je je voorstellen bij een kledingrek vol Ninamounah? Allereerst de variaties die ze maakt op het klassieke krijtstreeppak. Door te spelen met verhoudingen en vormen krijgt dit oerdegelijke uniform, uitgevoerd in wijde silhouetten van zachte, luxe stoffen, iets spannends. Denk aan extreem brede schouders, pantalons zonder kruis, hoog uitgesneden colberts, XL-stropdassen, blouses die aan de onderkant sluiten als een body.
Als agressieve tegenhanger maakt ze variaties op het motorpak. Hierbij zijn de vormen harder of strakker, de materialen glimmender, de kleuren feller. Denk aan leren trenchcoats, rokken en chaps (cowboybroeken) met een vleugje BDSM – ritsen, knopen en ingesnoerde lichaamsdelen. En dan zijn er nog de korsetten, er is breiwerk dat op reptielenhuid lijkt en sjaals met daarop prints van jaren zeventig blootfilms.
Als ik weer nieuw werk van Ninamounah zie, voel ik me altijd geïnspireerd om nét wat uitgesprokener gekleed de deur uit te gaan.'
3. De roltrap van sociale mobiliteit staat stil - Waarom worden dertigers zo genaaid?
'Het is nooit eerder zó duur geweest om dertiger te zijn. Waar deze generatie opgroeide met het idee dat als ze maar een diploma haalden en hard genoeg werkten, ze het beter zouden krijgen dan hun ouders, bleek dat in de realiteit niet zo te zijn. De roltrap van sociale mobiliteit staat stil - en lijkt zelfs naar beneden af te dalen. Waarom worden dertigers zo genaaid? Daarover gaat deze boeiende aflevering van economiepodcast The David McWilliams Podcast.'
4. Het antwoord op de enorme vervuilende berg aan synthetische inlegzooltjes die worden geproduceerd voor eenmalig gebruik
'Vliegen, terwijl je vegan eet; antikapitalistisch zijn, maar ook een flitsbezorger aan huis laten komen – als bewuste, geëngageerde stedeling ontkom je vaak niet aan een bepaalde mate van hypocrisie. Het is makkelijk om daar cynisch van te worden. Toch vind ik het mooi om te zien dat er ook initiatieven zijn die op hun eigen manier proberen om de wereld een stukje beter achter te laten dan hoe ze ‘m aantroffen.
Een voorbeeld daarvan is Primal Soles. Deze Amsterdamse startup, in 2022 opgericht door David Even, is erop gericht om de wereld van inlegzooltjes te ‘disrupten’. Van iets ogenschijnlijks vrij sufs als een inlegzooltje heeft hij een sexy product weten te maken, door een mooi ontwerp, gecombineerd met vrolijke marketing en een optimistische boodschap. De duurzame zooltjes van Primal Soles worden gemaakt van recyclebare Portugese kurk, als antwoord op de enorme vervuilende berg aan synthetische inlegzooltjes die worden geproduceerd voor eenmalig gebruik.
Ik bezit zelf twee paar en het is alsof ik op kussentjes door de stad loop – of een festival afstruin. Dat ze bijdragen aan een groenere wereld is daarbij een fijn idee.'
5. Deze symbolen - de yogastudio’s, de natuurwijnbars, de Airbnb’s en hippe twintigers en dertigers die 5 euro neertellen voor een plantaardige latte - zijn niet de wortel van het probleem
'In 2015 werd een Londens ontbijtcafé aangevallen door een woedende menigte. Dat juist in een van de armste postcodegebieden van de stad een zaak met een trendy concept rond dure cornflakes was geopend, schoot activisten in het verkeerde keelgat. Gewapend met fakkels, verf en varkenskoppen kwamen ze naar de zaak. Het incident was wereldnieuws en maakte van het café een symbool voor alles wat er mis is met gentrificatie.
Toch is het te makkelijk om alleen dit soort horeca en de clientèle de schuld te geven van veryupping, schrijft Leslie Kern in haar boek Gentrification is Inevitable and Other Lies. Daarin richt Kern, gespecialiseerd in sociale geografie en genderstudies, haar blik op steden als Amsterdam, New York, Londen en Parijs. Gentrificatie, het proces waarbij kapitaalkrachtige jonge mensen zich in voormalige arbeidersbuurten vestigen, waarna de huren stijgen en de oorspronkelijke bewoners worden verdrongen, kún je aflezen aan bepaalde maatschappelijke symbolen: de yogastudio’s, de natuurwijnbars, de Airbnb’s en hippe twintigers en dertigers die 5 euro neertellen voor een plantaardige latte. Maar deze symbolen zijn niet de wortel van het probleem, stelt Kern.
Wat de wortel dan wel is? Dat lees je in dit originele en scherp geschreven boek. Een aanrader voor iedereen die (net als ik) lichtelijk geeky gefascineerd is door de manier waarop westerse steden aan het veranderen zijn.'
Komende week is Dennis Micka, designer van Guerrilla Games (maker van games als Killzone en Horizon en onderdeel van Sony PlayStation), curator van #RPOTDFAW. Micka was onlangs een van de Nederlandse sprekers tijdens GDC (de Game Developers Conference) in San Francisco. De gigantische game-industrie loopt voorop als het gaat om technologieën als AI, web3, immersive (AR/VR/XR) en metaverse - nieuwe werelden en 'realiteiten' waar merken in toenemende mate mee te maken krijgen.
