De toekomst van SEO: hoe AI het zoeklandschap verandert

• Lees ook: Mens vs. AI: Wie maakt het verschil?

Kunstmatige intelligentie (AI) zet het zoeklandschap op zijn kop. Van de opkomst van AI Overviews tot de introductie van AI Mode: zoekmachines veranderen in hoog tempo en de spelregels voor vindbaarheid verschuiven mee. Wat betekent dat voor jouw SEO-strategie en hoe zorg je dat jouw content ook in een AI-gedreven zoekomgeving zichtbaar blijft?

AI zet het zoeklandschap op zijn kop

Hoewel Google nog altijd de dominante speler is met in 2024 dagelijks 14 miljard zoekopdrachten, verschuiven de spelregels. Ter vergelijking: ChatGPT kreeg in datzelfde jaar 37,5 miljoen zoekopdrachten per dag die als “search-like” worden gezien. Dat lijkt klein in verhouding, maar het toont wel aan dat nieuwe vormen van zoeken terrein winnen. Toch is Google in dit opzicht nog steeds 373 keer zo groot als ChatGPT (Sparktoro).

Maar zelfs binnen Google verandert er veel. Eén van de grootste trends is de daling in de doorklikratio (CTR): gebruikers klikken steeds minder op zoekresultaten. In 2021 klikte nog 42% op het eerste organische resultaat, in 2024 is dat nog maar 29,5%. De totale CTR van de top 10 daalde zelfs van 82,5% naar 71,6% (Gary Nissim). De reden? Google houdt gebruikers steeds meer binnen zijn eigen platform.

AI Overviews en de afname van klikken

Een grote boosdoener (of gamechanger, afhankelijk van hoe je het bekijkt) is de introductie van AI Overviews in mei 2024. Dit zijn AI-gegenereerde samenvattingen die informatie van websites samenvoegen tot één overzichtelijk antwoord, direct op de zoekresultatenpagina.

De impact hiervan is enorm:

• De CTR van de top 20 daalt met 84% wanneer een AI Overview wordt getoond, van 3,97% naar 0,64% (Seer Interactive).
• Advertenties worden ook minder vaak aangeklikt: een daling van 62% bij vertoning van AI Overviews.
• Deze overzichten verschijnen vooral bij informatieve zoekopdrachten, waarmee ze vooral contentgedreven websites raken.

AI Mode: de volgende stap van Google

Naast de passieve AI Overviews introduceert Google ook AI Mode, een functie die je actief moet inschakelen. Deze modus lijkt sterk op ChatGPT en is multimodaal: je kunt tekst, spraak en beeld combineren in je zoekopdracht. Hiermee is Google in staat om zeer complexe zoekopdrachten te beantwoorden. Bovendien maakt AI Mode AI-zoekopdrachten toegankelijker voor een breed publiek, simpelweg omdat het binnen het vertrouwde Google-ecosysteem zit.

Wat betekent dit voor SEO?

Aangezien AI dus een enorme rol speelt in het online zoeklandschap, is het belangrijk dat je als merk genoemd wordt in de AI-antwoorden. Toch blijven de basisprincipes overeind: optimaliseer je website voor je doelgroep. 

Om ervoor te zorgen dat AI je content goed begrijpt, is het belangrijk dat de content duidelijk en gestructureerd is. Zorg dus voor goede kopteksten, beschrijvende titels, helder taalgebruik en transparante uitleg over producten en diensten. Dat is niet alleen prettig voor AI, maar ook voor je bezoekers. Eigenlijk deden we dit altijd al voor onze doelgroep (als het goed is), dus er verandert weinig.

Praktische tips voor AI-proof SEO

Hoewel de basis van SEO hetzelfde blijft, kan het geen kwaad om te checken hoe AI jouw merk ziet en benoemt. Met een paar gerichte acties kun je de kans vergroten dat je in AI-antwoorden opduikt, zonder je hele strategie om te gooien.

1. Check of je merk genoemd wordt in AI-antwoorden. Zoek bijvoorbeeld op "beste marketingbureaus in Nederland" en kijk of jouw naam opduikt. Niet? Vraag dan via AI-tools waarom een concurrent wel genoemd wordt en jij niet. Dit kan waardevolle input geven voor je content of positionering.
2. Vraag AI wat het over jouw merk weet. Type in: “Wat weet je over [jouw merknaam]?” Komt het antwoord overeen met wat jij wilt uitstralen? Mooi. Zo niet: tijd om je online communicatie aan te scherpen.

Denk verder dan alleen Google

Omdat Google dus steeds minder bezoekers naar websites doorstuurt, is het belangrijk om ook vindbaar te zijn op andere platformen. Bovendien worden social media kanalen tegenwoordig ook steeds vaker gebruikt als zoekmachine. 

Opvallend is dat vooral Gen Z zoekopdrachten uitvoert via platforms als TikTok en Instagram. Maar liefst 64% van hen gebruikt TikTok als zoekmachine. Zorg dus dat je zichtbaar bent op de platforms waar je doelgroep zich bevindt, en optimaliseer je content voor elk kanaal: uitgebreide uitleg op YouTube, snelle tips op TikTok, inspirerende visuals op Pinterest.

SEO, UX en CRO groeien naar elkaar toe

Nu Google minder verkeer doorstuurt naar websites, is het nóg belangrijker wat er gebeurt ná de klik. Je website moet goed converteren en een uitstekende gebruikerservaring bieden. Een hoge conversie versterkt ook weer je SEO-ranking: een win-win.

Een nieuwe manier van meten

SEO-prestaties worden steeds lastiger te meten. Minder verkeer naar een blogpost betekent niet automatisch dat de pagina geen waarde heeft. Misschien is je content wel opgenomen in een AI-antwoord. Dat levert zichtbaarheid op zonder dat mensen doorklikken. Toch kan dit ertoe leiden dat ze je merk onthouden en later via een branded zoekopdracht of direct verkeer op je site belanden.

Daarom is het slim om breder te meten. Combineer traditionele KPI’s (zoals rankings en organisch verkeer) met nieuwe indicatoren: engagement, conversies, merkvermeldingen op andere platforms, branded zoekvolume, direct verkeer, zichtbaarheid in AI-antwoorden en autoriteit via bijvoorbeeld nieuwswebsites of Reddit-discussies.

Conclusie

Google blijft voorlopig de grootste, maar de rol van AI verandert het speelveld drastisch. SEO draait niet meer alleen om rankings, maar om zichtbaarheid op meerdere platforms én in AI-systemen. Gelukkig hoef je geen compleet nieuwe strategie te bedenken. Duidelijke, doelgroepgerichte content blijft de sleutel. Wel is het tijd om breder te denken, slimmer te meten, en SEO écht holistisch aan te pakken.