Paulien van Stijn: ‘Zonder het vrije woord dooft het licht van de democratie’

Deze week was Paulien van Stijn, partner mediabureau The Committed Agency en mediavrouw pur sang, curator van Random Pic(k) Of The Day For A Week. Vijf dagen lang deelde zij vanuit Austin* haar inspiratie op de LinkedIn-pagina van Nils Adriaans en Adformatie (één bijdrage per dag). 

Van Stijn over haar week: 'Wil jij de volgende Random Pick of the Day for a Week doen, Paulien, over wat je inspireert? Nils en ik moesten eerst even bellen, want ik begreep het niet helemaal. De vraag kwam nogal uit de lucht vallen voor mij en ik snapte het concept niet direct. Maar hier ben ik. Er zijn veel zaken die mij inspireren. Soms zelfs ongemerkt en heel subtiel en soms overduidelijk.  Uiteenlopende zaken. Initiatieven, uitvindingen, ontwikkelingen, of gewoon een stuk tekst met een visie of een mening. Mensen met lef, dappere mensen, mensen die onbaatzuchtig zijn en een ander willen helpen, en jonge mensen. Laat ik beginnen met het laatste.'

Hier haar 5 bijdragen:

1. Het Volksportret - De meest menselijke afspiegeling van Nederland

‘In 2024 begonnen Jens Hellewaard en Luc van den Boogaart, twee hele slimme jonge mannen, het Volksportret in een missie om de output van de Nederlandse media- en communicatiebranche inclusiever, vollediger en effectiever te maken.

Het Volksportret is Nederland in 100 communities. Elke community in het volksportret representeert precies 1% van Nederland, gebaseerd op meer dan 100 persoonskenmerken. Daarmee krijg je de meest menselijke afspiegeling van Nederland. Openbare databronnen zijn gecombineerd met AI. Ik ben dolenthousiast hierover! Dit model geeft zoveel meer inzicht in je marketing. Kijkt veel beter naar de verschillen en daarmee tegelijk ook naar de overeenkomsten. De doelgroep is namelijk meer dan een afgietsel van Randstedelijke personen, dan wel een karikatuur van de rest van het land. Zeker in afgebakende markten of doelgroep-specifieke vraagstukken is dit een geweldige tool om meer inzicht te krijgen. Een aanrader!’

2. Big Tech, media en democratie - Lieve adverteerders, blijf alsjeblieft investeren in de traditionele media

‘Vrijheid van meningsuiting loopt als een rode draad door mijn leven. Opgegroeid in een liberale feministische omgeving met een gezond wantrouwen tegen autoriteit en groepsgevoel, probeer ik te functioneren in de mediawereld – voor mij nog steeds een geweldige omgeving om in te werken. In 2010 vroeg ik me af of de adverteerder nou de achterkant van een artikel zat in te vullen of de redactie de achterkant van de advertentie. Anders gezegd, er is heel lang in silo’s gedacht. Commercie en redactie. Terwijl ze niet zonder elkaar kunnen, ze elkaar zouden moeten versterken, vasthouden, tegen alle gevaren van buitenaf. Online bestond wel, maar had nog geen dominante rol. Het grootste gevaar voor de journalist of het medium was ruzie met de tegenstander, wat kon resulteren in een SLAPP-procedure (gelukkig is er nu een anti-SLAPP-richtlijn). Denk aan de zaak Nina Brink vs Eric Smit van Follow the Money destijds.

Nu komt de dreiging uit de tech hoek. Big Tech. Amazon, X, Meta, Google. De bazen staan vooraan bij hun nieuwe vrienden Trump en Vance. Jeff Bezos bemoeit zich (als eigenaar) ineens met de opiniepagina van de Washington Post, Google heeft de Golf van Amerika tussen haakjes onder de Golf van Mexico gezet, Meta heeft de factcheckers over boord gegooid en over Elon Musk… moeten we daar nog iets over zeggen? Deze mannen zitten met hun geld in het centrum van de macht. Wij zijn al zover dat we niet meer zonder kunnen. Een succesvolle campagne moet ook Meta of Google bevatten.

Maar lieve adverteerders, blijf alsjeblieft investeren in de traditionele media. Deze media investeren in onderzoeksjournalistiek. Zij graven dieper dan het algoritme van de techpartijen. Zij houden onze democratie in stand. Je moet er niet aan denken dat het algoritme overal vrij spel krijgt. Daarom was ik blij met de advertentie van Joop van den Ende onlangs in de krant. Hij is ook een pleitbezorger van het vrije woord. Ondanks dat hij ook en veel over zich heen kreeg, was ik erg blij. Want zonder vrije pers dooft het licht van de democratie.’

3. Deze sterke vrouwen hebben mijn diepe bewondering

‘8 maart was het Internationale Vrouwendag. Zolang ik me kan herinneren heb ik te maken met sterke vrouwen. Het begon met mijn overgrootmoeder, Johanna Kunke van Stijn-Tünissen (zie foto, tweede van links is mijn grootvader), een zakenvrouw avant-la-lettre, tot aan ontmoetingen in het heden. Onze welvarende maatschappij heeft ervoor gezorgd dat er nergens zoveel parttime wordt gewerkt door vrouwen als in Nederland. Dat gaat natuurlijk meestal goed, maar vaak ook niet. Dan blijft de vrouw zitten met schulden, een te klein inkomen, geen of een onbetaalbare woning en vaak ook nog met een klein of geen pensioen.

Maar er zijn ook (jonge) vrouwen die daar anders over denken. Die hun lot niet in handen van hun partner leggen en die werk als aanvulling op het leven zien in plaats van noodzakelijk kwaad. En in het geval van een alleenstaande moeder met een of meerdere kinderen is dit topsport bedrijven. Zeker ook nog als er sprake is van een kind of ouder waar extra zorg voor nodig is. Deze vrouwen hebben mijn diepe bewondering. Ze klagen niet, zijn er altijd, houden thuis alle ballen in de lucht, maken nog promotie op z’n tijd en zijn een asset voor een organisatie. Met respect en bewondering kijk ik naar hen. We kunnen niet zonder!’

4. Documentaires - Wat een hoofdpijndossier!

‘Documentaires zijn ook een vorm van onderzoeksjournalistiek. Mij maakt het niet zoveel uit waar het over gaat, als deze maar met liefde en veel inzet gemaakt is; dat de interesse van de maker van het scherm afspat. Ik kan met heel aandacht naar een documentaire over de Tweede Wereldoorlog kijken, maar ook naar een documentaire over Christian Dior, of over een schilder.

Afgelopen weken was daar de 5-delige docuserie Het Mondkapjesgoud over het trio Camille van Gestel, Bernd Damme en Siewert van Lienden. Hulde aan de makers hoe zij met hoor en wederhoor ontrafelen wat er gebeurd is – een gebeurtenis waar iedereen een mening over heeft. Fascinerend wordt uiteengezet dat de jongens geldproblemen hadden, de hoogste ambtenaar het slechts ‘handige gasten’ vond (het ging om 100 miljoen met een bruto marge van bijna 30%) en dat slimme, erudiete inkopers (die diverse keren zeiden: doe het niet) aan de kant werden geschoven. Zonder de connecties van Siewert was het nooit gelukt. Wat een zeldzaam hoofdpijndossier.’

5. De podcast-hemel - Met ingehouden adem luisteren

‘De meest geweldige aanwinst in mijn eeuwige honger naar meer informatie en nieuws is beslist het medium podcast. De podcast is intussen all over the place. Noem een onderwerp en er is een podcast over gemaakt. Ik had nooit kunnen voorzien dat het zo succesvol zou zijn.
BNR heeft al vroeg geïnvesteerd in het medium en dat werpt zeker zijn vruchten af als je kijkt naar de zeer succesvolle producties Boekestijn & De Wijk, Napleiten en bijvoorbeeld De Taxioorlog van Sander ‘t Sas, een echte ‘pageturner’.

Iedere week kijk ik ook uit naar De Stemming van Vullings en Van der Wulp over de afgelopen week in de politiek van Radio 1 (helaas voor de podcast gaat Xander van der Wulp wat anders doen, ik ben benieuwd wie zijn plek inneemt).

Daarnaast vind ik Geschiedenis Inside van Gijs van Engelen en Thomas van Luyn superleuk. En heel interessant en ontroerend – ja, ik kan eindeloos blijven doorgaan – was de podcast ‘Vergeet me niet’ van Rein Jan Prakke over het Nationaal Holocaust Museum. Met ingehouden adem geluisterd. Niet voor niets de winnaar van de Dutch Podcast Award!’

In de week van 24 maart 2025 (Random Pic(k) Of The Day For A Week verschijnt tweewekelijks) is Jet Wesseling, marketing- en salesmanager Munt Hypotheken, curator van #RPOTDFAW.

*) De Nederlandse creatieve industrie wordt deze week tijdens SXSW in Austin, Texas, vertegenwoordigd door CreativeNL.