Door Mildred Hofkes
De reputatie van de voormalige publiekslieveling Matthijs van Nieuwkerk is in één weekend aan gort. Zaterdag schetste de Volkskrant een onthutsend beeld over de ‘angstcultuur’ op de redactie van het succesprogramma DWDD. Vijftig (veelal jonge) redacteuren en medewerkers beschrijven hun ervaring met ‘grensoverschrijdend gedrag’ op de redactie. Velen van hen zijn ziek geworden van de stress.
Wegkijkers
Maar wat ik zelf nog het meest onthutsende beeld vind uit het artikel, is de passieve ‘wegkijkhouding’ van de omroepbestuurders.
In het VK-artikel wordt NPO-directeur Frans Klein geciteerd. Klein was negen jaar namens de Vara verantwoordelijk voor De Wereld Draait Door. ‘Van grensoverschrijdend gedrag achter de schermen zegt hij niets te hebben geweten.’ Ik heb nooit gedacht: hier is sprake van een misstand. Mensen hadden het tegen me kunnen zeggen als ze ergens mee zitten.’
Het is ronduit naïef om te denken dat (jonge) redacteuren zich durven te beklagen over de succespresentator bij een omroepbaas. De verantwoordelijkheid om misstanden te melden kan daarom nooit primair bij de werkvloer liggen.
Een goede bestuurder hoort zelf open te staan voor de signalen en aan te voelen dat er iets niet klopt. Een goede bestuurder staat in verbinding met zijn medewerkers en beschermt hen tegen misstanden.
Dat is hier duidelijk niet gebeurd. Uit het VK-artikel blijkt dat bestuurders al jaren op de hoogte waren dat Van Nieuwkerk een cultuur creëert van angst en intimidatie. En dat zij dat hebben laten gebeuren zonder in te grijpen. Zij hebben daarmee de facto hun fiat gegeven voor een onveilige werkplek. En dat maakt hen direct aansprakelijk voor de schade en het leed wat de redacteuren is aangedaan.
Onderzoek niet nodig
Zaterdag in Nieuwsuur sprak Frederieke Leeflang voorzitter Raad van Bestuur van de NPO, over de vraag, wat nu te doen? Leeflang liet weten dat de publieke omroep een onderzoek gaat instellen om te onderzoeken wat er gedaan moet worden. Volgens mij is dat onderzoek helemaal niet nodig. Want er ligt al een gedegen onderzoek van de Volkskrant en de boodschap is helder.
De betreffende ‘wegkijk’ bestuurders zijn verantwoordelijkheid voor deze zaak.
Helder water stroomt van boven. Het bewust in stand houden van een ‘angstcultuur’ ook.
Eerder concludeerde de Raad voor Cultuur al dat grensoverschrijdend gedrag in de cultuur- en mediasector een ‘hardnekkig en urgent’ probleem vormt, waarvan nu alleen ‘het topje van de ijsberg’ zichtbaar is.
De grote Frans Klein
In het VK artikel zegt Frans Klein: 'Ik ben niet altijd een grote Frans Klein geweest, ik was ook ooit een kleine Frans Klein.’
Misschien zit hier wel de kern van het probleem. Bestuurders die zichzelf ‘groot’ noemen of ‘voor jou ben ik Meneer van NieuwKerk’.
Dus beste Frederieke Leeflang. Mijn advies: Je hoeft niet weer een onderzoek te doen. Je kan beter een paar goede spiegels kopen. En de betrokkenen vragen daarin te kijken. Luister naar hun eigen taal en woorden.
Dan weet je vaak al genoeg.
Mildred Hofkes, bestuursadviseur en oprichter-eigenaar van Bureau Hofkes, Stakeholder Research & Management
Plaats als eerste een reactie
Ook een reactie plaatsen? Word lid van Adformatie!